Susza rolnicza występuje w ponad 80 proc. gmin naszego kraju (wg danych Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa). Poszkodowanych zostało 111,8 tys. gospodarstw. Kilka dni temu (31 lipca) Rada Ministrów przyjęła program pomocy dla gospodarstw rolnych i rybackich poszkodowanych w tym roku przez suszę lub powódź. Na jego realizację rząd przeznaczył z budżetu państwa 799,5 mln zł, w tym 697 mln zł na dopłaty do hektara zniszczonych upraw.

– W województwie śląskim powołano 164 komisje szacujące straty. Jest 20 gmin objętych monitoringiem pod względem suszy. 6 komisji w tych gminach skończyło już szacowanie, 14 kończy. Tylko gmina Panki przysłała do Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach protokoły – wyliczał wicewojewoda Kołodziejczyk. – Apeluję do gmin, by przyspieszyć prace komisji i przesyłać do nas protokoły, by jak najszybciej rolnicy otrzymali pomoc oraz do tych samorządów – dodał. Jak tłumaczył, są również gminy nieobjęte monitoringiem, ale w których również rolnicy ponieśli straty. – Prosimy te gminy, aby również wywiązały się ze swego zadania i przesłały nam informacje na temat potrzeb rolników – apelował wicewojewoda Kołodziejczyk.

Zgłoszenia rolników dotyczące wystąpienia suszy odnotowano w gminach: Zbrosławice, Przystajń, Wielowieś, Radzionków, Krzepice, Niegowa, Toszek, Panki, Opatów, Świerklaniec, Miedźno, Kłobuck, Lelów, Łazy, Tarnowskie Góry, Włodowice, Zawiercie, Kruszyna, Poraj oraz Rudziniec. Komisje dokonują szacowania strat w oparciu o dane zawarte w raportach Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG), dotyczące kategorii gleby oraz typu uprawy w rozbiciu na poszczególne gminy województwa śląskiego, w których stwierdzono wystąpienie suszy rolniczej. Do wspomnianych gmin na chwilę obecną wpłynęło łącznie ok. 413 wniosków poszkodowanych rolników. Największe straty, bo aż 50 ha, odnotowano w gminie Krzepice. Komisje w gminach szacunkowo wyceniły szkody na łącznie 512 tys. zł.

Pomoc dla gospodarstw rolnych i rybackich będzie udzielana w 2018 r. w formie:

dotacji dla producentów rolnych, którzy ponieśli szkody w uprawach rolnych spowodowane wystąpieniem w 2018 r. suszy lub powodzi; dotacji dla podatników podatku rolnego, którzy w 2018 r. prowadzili chów lub hodowlę ryb słodkowodnych w stawach rybnych położonych na obszarze gmin, w których wystąpiła susza lub powódź;

spłaty przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) na rzecz banków pełnego oprocentowania (przez okres nie dłuższy niż 2 lata) w przypadku zawieszenia przez nie spłaty preferencyjnych kredytów z dopłatami do oprocentowania ze środków ARiMR (chodzi o producentów rolnych, którzy ponieśli szkody w uprawach rolnych spowodowane wystąpieniem w 2018 r. suszy lub powodzi w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich oraz producentów świń, którzy w związku z obowiązującym zakazem utrzymywania w gospodarstwie świń lub ich wprowadzenia do gospodarstwa, wydanym w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń zaprzestali ich produkcji).

Na realizację programu w 2018 r. rząd przeznaczył z budżetu państwa 799,5 mln zł, z tego:

- 25 mln zł na dopłaty do oprocentowania kredytów na wznowienie produkcji, - 60 mln zł na dopłaty do oprocentowania kredytów zaciągniętych przez rolników, - 697 mln na dotacje do 1 ha upraw rolnych zniszczonych w co najmniej 30 proc., - 17,5 mln zł na dotacje do 1 ha powierzchni stawów.

Podczas dzisiejszej konferencji prasowej o założeniach rządowego programu pomocy rolnikom opowiedział sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Szymon Giżyński. Jak zaznaczył wiceminister, Plan dla wsi oparty jest na trzech podstawowych filarach: ochronie, wsparciu i rozwoju.

Założenia Planu dla wsi to:

Większe dofinasowanie do paliwa rolniczego

W celu zmniejszenia kosztów w gospodarstwach rolnych, zwiększone zostanie wsparcie finansowe do zakupu paliwa rolniczego zużywanego przy uprawie pól i hodowli bydła.

Utworzenie Narodowego Holdingu Spożywczego

Dla stabilizacji rynków rolnych utworzony zostanie Narodowy Holding Spożywczy, który będzie alternatywą dla firm przejętych w ramach prywatyzacji na początku okresu transformacji. Zapewniony zostanie organizacyjny i właścicielski udział rolników-producentów rolnych w firmach Holdingu.

Większa sprzedaż bezpośrednia i rolniczy handel detaliczny

Zapewnienie rolnikom, szczególnie z mniejszych gospodarstw, bezpośredniego udziału w rynku konsumenckim poprzez rozszerzenie sprzedaży detalicznej i rolniczego handlu detalicznego.

Zdrowa polska żywność

Zwiększona zostanie pomoc w rozwoju produkcji żywności wysokiej jakości, szczególnie ekologicznej, tradycyjnej i regionalnej, która ma stać się rozpoznawalnym znakiem polskiego rolnictwa. Wprowadzone zostanie oznakowanie produktów wolnych od GMO.

Wsparcie rolnictwa na terenach górskich

W celu lepszego wykorzystania użytków zielonych nastąpi wsparcie hodowli bydła mięsnego, kóz i owiec. Dla terenów górskich wdrożona zostanie specjalna polityka.

Przeciw suszy

Przeciwdziałając suszy i innym zmianom klimatycznym wdrożony zostanie program poprawy żyzności gleb, w tym wapnowania, oraz zwiększona zostanie retencja wód wraz z wprowadzeniem systemu nawodnień w rolnictwie.

Polskie pasze

W celu zwiększenia bezpieczeństwa żywnościowego Polski oraz wsparcia ochrony gleb, białko paszowe z zagranicy będzie sukcesywnie zastępowane białkiem z produkcji krajowej.

Rolnictwo dla ekologii

Podjęte zostaną działania mające na celu wsparcie wykorzystania surowców rolniczych w przemyśle oraz nastąpi rozwinięcie odnawialnych źródeł energii (OZE) w rolnictwie, które są przyjazne środowisku i akceptowane społecznie.