18 listopada. 100-lecie Niepodległości Łotwy. „Latvijai simts”

Autor: sejm.pl 2018-11-18 10:03:05
„Latvijai simts” (Łotwa ma 100 lat) - to ogólnonarodowe hasło 100-lecia niepodległości Łotwy. Relacje Polski i Łotwy mają bardzo bogatą historię. Pomorze Gdańskie utrzymywało kontakt z ziemiami łotewskimi, jak się przypuszcza, już 800 lat temu. Były to relacje głównie handlowe. Kraj znad Zatoki Ryskiej zasiedlany przez plemiona bałtyckie oraz ugrofińskie od IX w. Historyczne Inflanty gdzie od XII w. osiedlali się Niemcy i Duńczycy w XIII w. stały się posiadłością niemieckiego zakonu rycerskiego kawalerów mieczowych.

W 1561 r. mistrz zakonu poddał Inflanty Zygmuntowi Augustowi i w ten sposób stały się częścią Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W wyniku wojen polsko-szwedzkich część Inflant przypadła Szwecji. Następnie Szwedzi utracili je na rzecz Rosji. Ostatecznie, w wyniku III rozbioru Polski (1795), Inflanty w całości znalazły się pod rosyjskim panowaniem.

W czasie I WŚ tereny łotewskie znalazły się pod okupacją niemiecką. Po klęsce Niemiec Łotwa 18 listopada 1918 w Rydze ogłosiła niepodległość. W walkach jakie toczyli Łotysze o utrzymanie niepodległości z Niemcami i bolszewikami w latach 1918-1920 otrzymali dużą pomoc wojskową od Polaków. Porozumienia zawarte w 1919 r. umożliwiały polsko-łotewskie działania militarne przeciwko bolszewikom (ze strony polskiej w walkach brały udział 1 i 3 Dywizja Piechoty Legionów - ok. 30 tysięcy żołnierzy pod dowództwem gen. Edwarda Rydza-Śmigłego). Operację nazwano „Zima” zaś jej kulminacją było zwycięstwo nad bolszewikami w styczniu 1920 r. w bitwie pod Dyneburgiem. Wydarzenia te umożliwiły nawiązanie bezpośrednie kontaktów między II RP a Łotwą. Polska uznała niepodległość Łotwy 27 stycznia 1921 r. Na Grobie Nieznanego Żołnierza na jednej z tablic została w II RP umieszczona inskrypcja „DYNEBURG 3 I 1920” (usunięta w okresie PRL i przywrócona po 1990 r.), która upamiętnia walki Polaków o wolność Łotwy.

W czasie II WŚ Łotwa została włączona do ZSRR. W latach 80-tych ubiegłego wieku uznano ten akt za okupację. W 1991 r. w referendum niepodległościowym 74 proc. społeczeństwa opowiedziało się za niepodległością. Po upadku Związku Radzieckiego oba kraje na nowo ustanowiły stosunki dyplomatyczne, które zostały oficjalnie potwierdzone 30 sierpnia 1991 r. Wg. stanu na 2009 rok na Łotwie mniejszość polska liczy ok. 53 tys. osób. Większość posiada obywatelstwo łotewskie.

Nasze obecne stosunki dyplomatyczne są wysoko rozwinięte dzięki wspólnemu członkostwu obu krajów w Unii Europejskiej, NATO oraz Radzie Państw Morza Bałtyckiego. Ważne tematy w naszych kontaktach to polityka transportowa w tym projekty - Via Baltica, Rail Baltica i także, chociaż nie bezpośrednio, Via Carpatia.

W Sejmie działa polsko-łotewska grupa parlamentarna licząca 35. posłów, której przewodniczącym jest poseł Wojciech Skurkiewicz. Sytuacja w Unii Europejskiej i w regionie Europy Środkowo-Wschodniej oraz polsko-łotewskie relacje dwustronne to jedne z tematów poruszanych podczas spotkania marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego z przewodniczącą Saeimy Republiki Łotewskiej Inārą Mūrniece w maju 2016 r. Z kolei podczas spotkania Marszałka Sejmu z prezydentem Łotwy Raimondsem Vejonisem w maju 2017 r. rozmawiano o współpracy na rzecz bezpieczeństwa w regionie oraz przyszłości Unii Europejskiej opartej na państwach narodowych.

Kwestie dotyczące bezpieczeństwa regionu, oczekiwania wobec NATO i działania, które powinny zostać podjęte na forum Sojuszu są głównymi tematami spotkań na szczeblu ministerialnym państw „Dziewiątki bukaresztańskiej” w skład której wchodzą Polska, Rumunia, Estonia, Litwa, Łotwa, Słowacja, Czechy, Węgry oraz Bułgaria. Przedstawiciele Saeimy regularnie biorą udział w Szczytach Przewodniczących Parlamentów Państw Europy Środkowej i Wschodniej #EUROWAW odbywających się w polskim Sejmie od 2016 r.

© 2018 Super-Polska.pl stat4u