Stare Gałki – Retrospektywa X Festiwalu Filmowego Niepokorni Niezłomni Wyklęci

Autor: Mazowiecki UW 2018-12-19 09:00:34
14 grudnia odbyła się w Starych Gałkach pod Wyszogrodem gala Retrospektywy X Festiwalu Filmowego Niepokorni Niezłomni Wyklęci. W uroczystości wziął udział dr Piotr Oleńczak Pełnomocnik Wojewody Mazowieckiego do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

14 grudnia odbyła się w Starych Gałkach pod Wyszogrodem gala Retrospektywy X Festiwalu Filmowego Niepokorni Niezłomni Wyklęci. W uroczystości wziął udział dr Piotr Oleńczak Pełnomocnik Wojewody Mazowieckiego do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

W Gałkach 11 lutego 1949 roku 11-osobowy patrol NZW – pod dowództwem sierżanta Wiktora Stryjewskiego ps. Cacko – stoczył ostatnią swoją walkę z Grupą Operacyjną UB i KBW. Dramatycznymi konsekwencjami tego wydarzenia były liczne aresztowania osób pomagających żołnierzom, które dostawały wysokie wyroki, nawet do 12 lat więzienia, traciły mienie i stawały się wykluczone. Sam Oddział „Cacki” podczas walki stracił trzech partyzantów, w tym łączniczkę Elżbietę Kazanecką ps. Basia, licealistkę płockiego liceum, która nie chcąc oddać się do niewoli żołnierzom KBW, razem ze swym ukochanym Jankiem wysadziła się granatem. Pozostałych partyzantów z Oddziału „Cacki” zamknięto w ciężkim więzieniu i wszystkich oprócz „Celinki” Janiny Samoraj zamordowano i pogrzebano na warszawskiej „Łączce”.

O godz. 12.00 pod pomnikiem upamiętniającym ostatnią walkę oddziału Wiktora Stryjewskiego „Cacki” złożono kwiaty.

Retrospektywie towarzyszyły dwie wystawy: fotograficzna „Twarze Polski” autorstwa Arkadiusza Gołębiewskiego oraz etnograficzna „Historia Zaklęta w przedmiotach”. A także warsztaty skupiające się na aktywizacji lokalnych środowisk pozarządowych.

W uroczystości wzięli udział przedstawiciele Stowarzyszenia Rodzin Żołnierzy Wyklętych, członkowie rodzin zamordowanych w bitwie 1949 r., lokalni samorządowcy oraz Maria Leśnikowska, córka Tadeusza Leśnikowskiego, zamordowanego w więzieniu na Rakowieckiej i pochowanego na „Łączce” (krzyż postawiony przez jej matkę Apolonię w 1958 r. stał się początkiem historii warszawskiej Łączki).

Podczas uroczystej Gali Retrospektywy w Starych Gałkach 14 grudnia uhonorowano Bohaterów Wolnościowych oraz Świadków Historii. Wręczono dwa Sygnety Niepodległości i trzynaście Drzwi do Wolności – działaczom niepodległościowym i gospodarzom, którzy nie bacząc na własne bezpieczeństwo udzielali pomocy i schronienia walczącym. Na Galę Retrospektyw przyjechał z Pomorza Andrzej Stryjewski, syn dowódcy 11 Grupy Operacyjnej Narodowego Zjednoczenia Wojskowego sierż. Wiktora Stryjewskiego „Cacki”,

DRZWI DO WOLNOŚCI, wyróżnienie przyznawane za odwagę oraz poświęcenie bohaterom drugiego planu, wpierającym działaczy podziemia niepodległościowego oraz solidarnościowego otrzymali:

Jan Bogdan – założyciel i wieloletni przewodniczący Niezależnego Związku Rolników Indywidualnych „Solidarność” (1980 r.),

Waldemar Hau – współzałożyciel organizacji oporu o charakterze zbrojnym w odpowiedzi na represje wobec robotników w czerwcu 1976 r. po strajkach w Ursusie, Radomiu i Płocku. Inicjator powstania Związku „Solidarność” w Iłowskim SKR (1980 r.),

Henryk Kamiński – szykanowany i zastraszany, w szczególności po czerwcu 1976 r. nie złamał się, pomimo represji jakich doznawał od władzy ludowej, a jego upór i zaangażowanie przyczyniły się do powstania NSZZ „Solidarność”.

Mieczysław Józwiak – za to, że nie zgodził się zapisać do partii, ze stanowiska nauczyciela historii zdegradowano go do stanowiska konserwatora. Od kilkunastu lat gromadzi materiały dotyczące lokalnej historii, Żołnierzy Niezłomnych oraz osób zasłużonych z terenu gminy.

Marceli Szkopek, inicjator obchodów oraz powstania tablicy upamiętniającej Żołnierzy Wyklętych z oddziału sierż. Stryjewskiego ps. Cacko w Starych Gałkach. Skupił Rodziny Żołnierzy wokół obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Wielki społecznik, pasjonat historii.

Ryszard Józef Gortat, aktywny działacz Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” w Płocku. W stanie wojennym, mimo nacisków, nie podpisał „lojalki”. 8.10.1989 r. wybrany na naczelnika gminy Czerwińsk nad Wisłą z rekomendacji NSZZ „Solidarność” rolników indywidualnych (pierwszy w Polsce naczelnik solidarnościowy).

Antonii Rudowski (statuetka przyznana pośmiertnie) – za udzielenie noclegu i dalszej pomocy żołnierzom sierż. Stryjewskiego skazany na karę 1,5 roku więzienia.

Franciszek Rymarczyk (statuetka przyznana pośmiertnie) – za udzielenie noclegu i dalszej pomocy żołnierzom sierż. Stryjewskiego skazany na karę 2 lat więzienia.

Witold Tadeusz Kryśkiewicz (statuetka przyznana pośmiertnie) – za niewydanie miejsca przebywania żołnierzy z oddziału sierż. Stryjewskiego skazany na karę 1 roku więzienia.

Władysław Bogiel (statuetka przyznana pośmiertnie) – za udzielenie noclegu i dalszej pomocy żołnierzom sierż. Stryjewskiego skazany na karę 6 miesięcy.

Henryk Kasiński (statuetka przyznana pośmiertnie) – za udzielenie noclegu i dalszej pomocy żołnierzom sierż. Stryjewskiego skazany na karę 4 lat więzienia.

Mieczysław Tomasz Nowacki (statuetka przyznana pośmiertnie) – za udzielenie noclegu i dalszej pomocy żołnierzom z oddziału sierż. Stryjewskiego skazany na karę 1 roku więzienia.

Feliks Wasiński (statuetka przyznana pośmiertnie) – za udzielenie noclegu i dalszej pomocy żołnierzom sierż. Stryjewskiego skazany na karę 4 lat więzienia.

SYGNET NIEPODLEGŁOŚCI – wyróżnienie przyznawane świadkom historii bohatersko walczącym o wolność oraz niepodległość kraju otrzymali pośmiertnie:

Szczepan Sułek – działacz PSL, początkowo organizacji młodzieżowej „Wici”, a w czasie okupacji Stronnictwa Ludowego „Roch”. Od lutego 1940 r. w konspiracji. Dowódca kompanii w Batalionach Chłopskich, pseudonimu „Oset” awansowany do stopnia kapitana. W czasach stalinowskich zdegradowany do stopnia szeregowca. Przed aresztowaniem przez UB ukrywał się na Pomorzu Zachodnim. Nigdy nie uczestniczył w komunistycznych wyborach, przekonując swoich sąsiadów, że są one fikcją. W 1980 i 1981 r. włączył się aktywnie w tworzenie struktur „Solidarności”. Zmarł w 1984 r. do końca życia był inwigilowany przez SB.

Czesław Gruszczyński – w czasie okupacji niemieckiej był żołnierzem Armii Krajowej. Po wkroczeniu do Polski wojsk sowieckich wstąpił do Ruchu Oporu Armii Krajowej do oddziału Jana Jaroszewskiego „Zawieji”. Aresztowany 26 marca 1946 r. został skazany na karę 2 lat więzienia. Po jej odbyciu został współpracownikiem sierż. Wiktora Stryjewskiego „Cacki”. Aresztowany 13 grudnia 1949 r. za pomoc jego Oddziałowi został skazany na 8 lat więzienia, utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na 2 lata oraz przepadek całego mienia.

© 2018 Super-Polska.pl stat4u