75. rocznica Akcji Bojowej "Kutschera"

Autor: Mazowiecki UW 2019-02-02 08:55:16
Dokładnie 75 lat temu, przez specjalny oddział Kedywu Komendy Głównej AK „Pegaz”, przeprowadzona została akcja likwidacji „kata Warszawy”. W uroczystościach upamiętniających wydarzenie i biorących w nim udział żołnierzy wzięła udział Alicja Walecka Dyrektor Biura Wojewody.

Uroczystości rocznicowe poprzedziła Msza święta w intencji żołnierzy batalionu „Parasol”, która odbyła się 31 stycznia br. w Katedrze Polowej Wojska Polskiego w Warszawie.

Dzisiejsze uroczystości rozpoczęły się o godz.11.00 w Al. Ujazdowskich 23/25 w Warszawie - miejscu wykonania przez polski podziemny wymiar sprawiedliwości wyroku na dowódcy SS i policji dystryktu warszawskiego gen. Franzu Kutscherze. Przed usytuowanym tam pamiątkowym obeliskiem Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk złoży hołd bohaterskim żołnierzom specjalnego oddziału Kedywu Komendy Głównej AK „Pegaz” (późniejszego „Parasola”).

Przed obeliskiem wieniec w imieniu Wojewody Mazowieckiego złożyła Alicja Walecka Dyrektor Biura Wojewody. Następnie uczestnicy uroczystości złożyli kwiaty pod tablicą upamiętniającą przeprowadzenie przez Niemców w odwecie za zabicie gen. Kutschery, publicznej egzekucji mieszkańców Warszawy.

Organizatorami obchodów 75. rocznicy Akcji Bojowej „Kutschera” jest Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych oraz Społeczny Komitet Opieki nad Grobami Poległych Żołnierzy Batalionu „Zośka”, depozytariusz tradycji i sztandaru Batalionu „Parasol”.

Franz Kutschera, który 25 września 1943 roku objął funkcję dowódcy SS i policji na okręg warszawski słynął z wprowadzenia represji wobec Polaków. Liczne łapanki, egzekucje uliczne to niektóre z działań, którymi Kutschera chciał złamać warszawiaków. Kierownictwo Walki Podziemnej wprowadziło Kutscherę na listę osób do likwidacji. Wyrok na znienawidzonego przez mieszkańców Warszawy szefa SS i policji na okręg warszawski wydał szef Kedywu KG AK płk August Emil Fieldorf "Nil". Przeprowadzenie akcji powierzono zgrupowaniu "Agat" (późniejszy "Parasol").

Pierwszą, nieudaną próbę przeprowadzenia akcji podjęto 28 stycznia 1944 r. Oddział "Lota", rozstawiony na stanowiskach w Alejach Ujazdowskich, nie doczekał się jednak przejazdu Kutschery. W akcji przeprowadzonej rano 1 lutego 1944 r. uczestniczyło 12 osób: Bronisław Pietraszewicz "Lot" – dowódca akcji, Stanisław Huskowski "Ali", Zdzisław Poradzki "Kruszynka", Michał Issajewicz "Miś", Marian Senger "Cichy", Henryk Humięcki "Olbrzym", Zbigniew Gęsicki "Juno", Bronisław Hellwig "Bruno", Kazimierz Sott "Sokół", Maria Stypułkowska-Chojecka "Kama", Elżbieta Dziębowska "Dewajtis", Anna Szarzyńska-Rewska "Hanka".

Udana akcja likwidacji Kutschery okupiona została śmiercią czterech jej uczestników. W drodze powrotnej z akcji, otoczeni przez Niemców na Moście Kierbedzia, Gęsicki "Juno" i Sott "Sokół" skoczyli do Wisły i zginęli w jej nurtach. Pietraszewicz "Lot" i Senger "Cichy", ciężko ranni podczas akcji, w wyniku obrażeń zmarli kilka dni po zamachu. Straty niemieckie wyniosły 5 zabitych i 9 rannych. Dzień po zamachu, 2 lutego 1944 roku w pobliżu miejsca przeprowadzenia akcji w Alejach Ujazdowskich 21, Niemcy rozstrzelali 100 polskich zakładników. W odwecie za zabicie Kutschery na Warszawę nałożyli również 100 mln zł kontrybucji.

© 2018 Super-Polska.pl stat4u