W poniedziałek (10.02) przypada 80. rocznica rozpoczęcia pierwszej z czterech masowych wywózek obywateli polskich na Wschód, przeprowadzonych przez władze sowieckie. Wieniec pod pomnikiem - Grobem Nieznanego Sybiraka w Białymstoku złożyli dziś minister edukacji narodowej Dariusz Piontkowski wraz z wojewodą podlaskim Bohdanem Paszkowski i I wicewojewodą Tomaszem Madrasem w asyście służb mundurowych.

Ta data wiąże się ze wspomnieniami bardzo wielu rodzin z naszych terenów, dawnego województwa białostockiego. Powinniśmy wsłuchiwać się w głos tych jeszcze żyjących Sybiraków, mając świadomość, że to już 80 lat mija od pierwszej deportacji – powiedział dziennikarzom wojewoda podlaski.

Wojewoda podlaski wziął również udział w spotkaniu zorganizowanym przez Muzeum Pamięci Sybiru i Związek Sybiraków w Centrum Konferencyjnym Archidiecezji Białostockiej. Przemówienie wygłosił prezes Związku Sybiraków – Tadeusz Chwiedź. Młodzież z białostockich szkół zaprezentowała część artystyczną, m.in. koncert „Z Ojczyzną w sercu” i filmy „Etiudy sybirackie”.

Od 10 lutego 1940 r. do czerwca 1941 r. władze Związku Sowieckiego, okupującego tereny II Rzeczypospolitej, zorganizowały cztery wywózki na Wschód obywateli polskich różnych narodowości. Pierwsza z nich objęła głównie rodziny urzędników państwowych, m.in. sędziów, prokuratorów, policjantów, leśników, a także wojskowych, w tym uczestników wojny polsko-bolszewickiej i właścicieli ziemskich. Wywożeni trafiali do północnych regionów ZSRS, w okolice Archangielska oraz do Irkucka, Kraju Krasnojarskiego i Komi. 

Pierwsza wywózka była największa - ok. 140 tys. osób - i najbardziej tragiczna pod względem liczby ofiar, także z województwa podlaskiego.  W Białymstoku te wydarzenia od lat upamiętnia właśnie pomnik – Grób Nieznanego Sybiraka.