Wizyta na Cmentarzu w miejscowości Wiersze, porządkowanie grobów oraz udział w uroczystej Mszy Świętej w Katedrze Polowej Wojska Polskiego – tak obchody 76. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego rozpoczął w piątek premier Mateusz Morawiecki. W sobotę szef rządu odwiedził Muzeum Powstania Warszawskiego oraz Archiwum Akt Nowych. O 17 w Godzinę „W” premier oddał hołd poległym w walkach o Polskę pod pomnikiem „Gloria Victis”.

„Dziś z ogromną wdzięcznością myślimy o tych, którzy wtedy stanęli w tym nierównym boju. Myślimy o całej płonącej wtedy Warszawie, o wszystkich którzy zginęli i o wszystkich, którzy przeżyli. Chcemy i wierzymy w to, że z ich trudu, z ich wysiłku, z ich krwi zrodziła się wolna Polska. Był to kamień milowy do wolnej Polski” – powiedział premier Mateusz Morawiecki.

Premier z harcerzami na grobach Powstańców Warszawskich

Już kolejny raz w przeddzień obchodów rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego premier Mateusz Morawiecki porządkował groby Powstańców. W tym roku szef rządu wraz z harcerzami odwiedził cmentarz w Wierszach, na którym spoczywa 54 żołnierzy Grupy AK „Kampinos”- zgrupowania partyzanckiego Armii Krajowej walczącego na terenie Puszczy Kampinoskiej w okresie Powstania Warszawskiego.

W poprzednich latach premier odwiedził Cmentarz Czerniakowski, gdzie pochowani są żołnierze batalionu "Oaza" oraz ludność cywilna, która zginęła podczas walk w czasie Powstania Warszawskiego, a także Cmentarz Wilanowski, na którym pochowani są bohaterowie m.in. pułku AK "Baszta".

Uroczystości pod pomnikiem Powstania Warszawskiego

Oficjalne obchody premier rozpoczął od złożenia kwiatów pod pomnikiem Powstania Warszawskiego na Placu Krasińskich.

Pomnik tworzą postacie Powstańców. Część z nich wchodzi do kanału, co nawiązuje do ewakuacji Starówki. Kolejni natomiast wybiegają spod konstrukcji, która przypomina walące się ściany i cegły spadające w wyniku wybuchu.

Tuż obok pomnika mieści się Katedra Polowa Wojska Polskiego. To tam w piątek odbyła się uroczysta Msza Święta z udziałem przedstawicieli władz państwowych.

Wspomnienia i historie z Powstania Warszawskiego

W sobotę premier odwiedził jednego z bohaterów tamtych dni - Władysława Rosińskiego ps. Zapałka, który jako młody chłopak walczył w Powstaniu Warszawskim. Była to okazja do przywołania wielu wspomnień i powstańczych historii.

„Dziś rano miałem wielki honor spotkać się z Panem Władysławem Rosińskim ps. Zapałka. Opowiadał mi o ulicznej egzekucji, kiedy z zimną krwią Niemcy zamordowali tu niedaleko stąd od 20 do 30 Polaków. Takie są obrazy okupowanej Warszawy. Nie możemy o tym zapomnieć” – mówił po spotkaniu szef rządu.

Każdego roku mieszkańcy całego kraju piszą listy i wysyłają kartki z życzeniami do Powstańców. Premier Morawiecki podczas spotkania przekazał Władysławowi Rosińskiemu wiele listów skierowanych do niego przez Polaków.   

Muzeum Powstania Warszawskiego

Największą akcję zbrojną podziemia w okupowanej przez Niemców Europie podczas II wojny światowej upamiętnia Muzeum Powstania Warszawskiego. „To muzeum, pamięć o wojnie daje nam fundament zrozumienia dzisiejszego czasu i rzeczywistości” – powiedział premier. Dodał również, że aby iść w przyszłość trzeba widzieć skąd się przychodzi.

Inicjatorem utworzenia muzeum był śp. Prezydent RP Lech Kaczyński. Premier Morawiecki złożył kwiaty pod tablicą upamiętniającą twórcę instytucji, która znajduje się na fasadzie siedziby muzeum.

Na terenie muzeum, w Parku Wolności, mieści się 156 metrowy Mur Pamięci. Na jego granitowych płytach wymienione są nazwiska poległych w Powstaniu. Premier oddał hołd gen. bryg. Antoniemu Chruścielowi – dowódcy Powstania Warszawskiego. Szef rządu złożył kwiaty pod 230 kilogramowym dzwonem „Monter”, który znajduje się w centralnej części Muru Pamięci Muzeum Powstania Warszawskiego.

Uroczyste przekazanie akt Solidarności Walczącej

„Ta dzisiejsza uroczystość przekazania wszelkich pamiątek Solidarności Walczącej do Archiwum Akt Nowych, które narodziło się wraz z II Rzeczpospolitą, ma dla mnie szczególne znaczenie” – powiedział premier.

Solidarność Walcząca to polska antykomunistyczna organizacja założona w 1982 r. we Wrocławiu przez śp. Kornela Morawieckiego. Podczas uroczystości premier zaznaczył, że dziś możemy mówić o dokumentach Solidarności Walczącej jako o świadectwie walki o wolną, solidarną i niepodległą Polskę. Szef rządu podziękował wszystkim, którzy stanęli i oddawali swoje najlepsze lata służbie wolnej i niepodległej Rzeczpospolitej.

W przekazanych pamiątkach Solidarności Walczącej znajdują się m.in. zdjęcia, prasa podziemna Solidarności Walczącej z terenu całego kraju, znaczki, pisma, druki oraz pieczątki, a także taśmy magnetofonowe z nagraniami z lat 80.

W murach Archiwum odbyła się również uroczystość wręczenia przez premiera Medali 100-lecia Odzyskania Niepodległości. Tego typu odznaczenie przyznawane jest od 2018 r. jako dowód wdzięczności oraz wyraz szacunku dla osób o szczególnych zasługach w służbie Państwu i społeczeństwu.

Godzina „W” i hołd poległym

Tuż przed godziną 17 szef rządu złożył kwiaty na grobie gen. bryg. Antoniego Chruściela ps. Monter. Prochy dowódcy Powstania Warszawskiego, a także jego żony zostały sprowadzone do Polski, a w 2004 r. pochowane na Powązkach. 

W Godzinę „W” premier razem z przedstawicielami władz państwowych, Powstańcami oraz mieszkańcami Warszawy oddał hołd poległym w walce za ojczyznę pod pomnikiem „Gloria Victis”.

Pomnik ten upamiętnia żołnierzy Armii Krajowej, którzy zginęli podczas Powstania Warszawskiego i okupacji niemieckiej. Co roku, 1 sierpnia w godzinę „W” odbywają się tam uroczystości, w których uczestniczą przedstawiciele władz, kombatantów, a także ich rodzin oraz mieszkańców Warszawy.

Powstanie Warszawskie

Powstanie Warszawskie wybuchło 1 sierpnia 1944 r. i trwało 63 dni. Po pierwszych sukcesach Powstańcy musieli ustąpić wojskom niemieckim okupującym stolicę. Walki trwały do nocy z 2 na 3 października 1944 r., kiedy w kwaterze SS w Ożarowie Mazowieckim podpisano akt kapitulacji Powstania Warszawskiego. W działaniach wojennych toczących się na terenie stolicy poległo blisko 200 tys. osób – żołnierzy i cywilnych mieszkańców miasta.