1 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych, którego pomysłodawcą był śp. Prezydent Lech Kaczyński. Wojewoda Mazowiecki Konstanty Radziwiłł oraz Wicewojewoda Mazowiecki Artur Standowicz uczcili pamięć Żołnierzy Wyklętych biorąc udział w obchodach zorganizowanych w Warszawie i Radomiu. Uroczystości upamiętniające odbyły się m.in.: w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL, przy Pomniku ku Czci Pomordowanych w Praskich Więzieniach oraz przy pomniku Żołnierzy Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość – Żołnierze Wyklęci w Radomiu.

Obchody w Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL

Uroczystość rozpoczęła się od przywitania gości i przemówienia Premiera RP Mateusza Morawieckiego.

- Żołnierze Wyklęci zaświadczyli swoim życiem o wielkiej wartości wolności, niepodległości, prawdy i dobra - są dzisiaj wielkimi zwycięzcami. Poprzez świadectwo ich życia są prawdziwie nieśmiertelni. Dziękuję tym, którzy przechowują o nich pamięć – powiedział Premier RP Mateusz Morawiecki.

Przesłanie od Prezydenta Andrzeja Dudy odczytał Szef Gabinetu Prezydenta RP Paweł Szrot. Przemówienia wygłosili również: Marszałek Sejmu Elżbieta Witek, Dyrektor Muzeum Żołnierzy Wyklętych Filip Musiał, Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Józef Kasprzyk, Prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Karol Nawrocki.

Wojewoda Mazowiecki złożył hołd poległym składając kwiaty pod tablicą upamiętniającą działaczy IV Zarządu Głównego Zrzeszenia Wolności i Niezawisłości przez ppł. Łukasza Cieplińskiego i jego podkomendnych, straconych w więzieniu mokotowskim 1 marca 1951 roku. Ponadto, w Pawilonie X dawnego więzienia mokotowskiego odbyło się uroczyste otwarcie zrekonstruowanej celi, w której więziony był ppłk. Łukasz Ciepliński. Podczas uroczystości fragmenty grypsów i wspomnień Żołnierzy Wyklętych odczytał Marcin Kwaśny.

Organizatorem wydarzenia było Muzeum Żołnierzy Wyklętych oraz Instytut Pamięci Narodowej.

Obchody przy Pomniku ku Czci Pomordowanych w Praskich Więzieniach

Wojewoda Mazowiecki w imieniu Premiera RP Mateusza Morawieckiego złożył kwiaty i odczytał list skierowany do uczestników wydarzenia.

- Dzisiejszy marsz śladami miejsc kaźni znajdujących się na warszawskiej Pradze-Północ – jak również wiele innych uroczystości ku czci Żołnierzy Wyklętych odbywających się tego dnia w całej Polsce – jest dowodem na to, że pamięć o tych, którzy nie chcieli być podporządkowani obcej, narzuconej przez sowieckich okupantów władzy jest wśród Polaków żywa i stanowi istotny punkt odniesienia dla narodowej tożsamości. Żołnierze Wyklęci po wielu latach zapomnienia zajęli należne im miejsce w naszej zbiorowej pamięci. Jesteśmy im winni wdzięczność oraz zobowiązanie do podtrzymania dziedzictwa, które pozostawili. To oni wytyczyli drogi dla kolejnych pokoleń. Ich męstwo, odwaga, wierność i wiara w Niepodległą są i pozostaną dla nas bezcennym drogowskazem i najważniejszą misją na przyszłość – napisał w liście Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki.

Po odczytaniu listu, Wojewoda Mazowiecki Konstanty Radziwiłł powiedział:

- Dzisiaj wspominając Żołnierzy Wyklętych musimy pamiętać o ich niezłomności, bo tą cechą wyróżniali się pomimo prześladowań i tortur. Wielu z nich niestety zapłaciło za swoją postawę życiem. Przez wiele lat pamięć o Żołnierzach Niezłomnych usiłowano zniszczyć, ale my o nich pamiętamy i chcę za tę pamięć Państwu bardzo podziękować. W Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych każdy z nas powinien zadać sobie pytanie, ile z dziedzictwa Żołnierzy Wyklętych mógłby zastosować w swoim życiu.

W trakcie obchodów odbył się przemarsz Szlakiem Miejsc Kaźni „Żołnierzy Wyklętych”, w trakcie którego odwiedzono Szkołę Podstawową nr 395 im. Rotmistrza Witolda Pileckiego, dawną siedzibę NKWD 1944 – 1946 oraz Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego 1946 – 1954, tablicę pamiątkową na rogu al. Solidarności, dawny Trybunał Wojskowy Armii Czerwonej, Izbę Strzelecką (dawną Kwaterę NKWD w Polsce a następnie WUB), a także Wojskowy Trybunał Wojenny. W każdym z tych miejsc odbyło się wystawienie warty, przemówienie historyka, złożenie kwiatów i zapalenie zniczy.

Obchody radomskie

Wicewojewoda Mazowiecki Artur Standowicz wziął udział w obchodach radomskich zorganizowanych przy Pomniku Żołnierzy Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość – „Żołnierze Wyklęci”. Uroczystości rozpoczęły się mszą świętą w Kościele Garnizonowym. Następnie przy Pomniku odśpiewany został hymn państwowy, odbył się apel pamięci i wystąpienia okolicznościowe. W hołdzie poległym złożono kwiaty i zapalono znicze.