Nowe informacje w sprawie sytuacji na Odrze i śnięciu ryb na zalewie w Czernicy

Autor: Dolnośląski UW 2023-04-30 09:53:41

Główny Inspektorat Ochrony Środowiska od 13 kwietnia br. prowadzi stałe badania w starorzeczu Odry w województwie dolnośląskim. W zbiorniku Czernica, pomimo niskiego zasolenia wody, zaobserwowano znaczne ilości złotej algi. O sytuacji powiadomiono Centrum Zarządzania Kryzysowego Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu oraz Wody Polskie.

Dzięki wdrożonej procedurze alertowej udało się skutecznie podjąć bezpośrednie działania po wykazaniu podwyższonej ilości Prymnesium Parvum tzw. złotej algi na zalewie w Czernicy.

Dziś, 21 kwietnia br. miała miejsce konferencja prasowa na temat nowych informacji w sprawie sytuacji na Odrze i śnięciu ryb na zalewie w Czernicy, w której udział wzięli Wojewoda Dolnośląski Jarosław Obremski, Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska Mariusz Wojewódka, Wojewódzki Lekarz Weterynarii Zdzisław Król, Komendant Wojewódzkiej Państwowej Straży Rybackiej Dariusz Byra.

Zostały przedstawione najnowsze informacje m.in. w związku z sytuacją śnięcia ryb w zbiorniku Czernica (starorzecze Odry), gdzie Główny Inspektorat Ochrony Środowiska wprowadził dodatkowe badania w ramach monitoringu interwencyjnego.

Pracownicy Centralnego Laboratorium Badawczego GIOŚ badają teraz pięć okolicznych zbiorników. Pomiary odbywają się w lokalizacjach: Łacha Jelcz Laskowice, zbiornik Czernica, zbiornik Bajkał, Zalew Prężyce oraz Kanał Śluzy Miejskiej Wrocław Osobowice.

W ramach monitoringu interwencyjnego prowadzone są pomiary terenowe tj.  tlen rozpuszczony, pH, przewodność oraz badania laboratoryjne m.in. biogeny (fosfor ogólny, azot ogólny) oraz fitoplankton pod kątem ilości złotej algi.

Służby jednocześnie regularnie badają Bajkał, to bardzo podobny zbiornik do zalewu w Czernicy. Powinny więc wykazywać się podobieństwem, natomiast na razie mamy zupełnie inne wyniki. Sytuacja na Bajkale na ten moment nie odbiega od normy.

Wojewoda Dolnośląski Jarosław Obremski przekazał dziś najnowsze dane w zakresie prowadzonych działań przez służby co do monitoringu sytuacji na rzece Odrze i na omawianym zalewie w Czernicy.

Jak przekazał Pan Wojewoda, w nocy z 20 na 21 kwietnia Straż Pożarna podejmując działania zapobiegawcze i prewencyjne pod kątem śnięcia ryb, rozłożyła rękaw oddzielający zalew od Odry.

Wczoraj wieczorem ze względu na to, że parametry na zalewie w Czernicy ulegały pogorszeniu, jeśli chodzi o ilość złotych alg, zgodnie z wdrożoną procedurą alertową, wszystkie służby zostały postawione w stan gotowości.

Przed chwilą byłem na zalewie na wizji lokalnej w Czernicy, sytuacja na ten moment wydaje się być spokojna.

Częściowo elementy konkluzji naukowców i badaczy po zdarzeniach na Odrze z sierpnia zeszłego roku, ulegają obecnie pewnej weryfkacji. Na zalewie w Czernicy obserwujemy dosyć niską przewodność, to oznacza, że są to wody stosunkowo mało zasolone, a jednak mamy do czynienia z zakwitem złotych alg. Bardzo istotny okazuje się czynnik związany z fosforem i azotem oraz nasłonecznieniem.

Traktujemy ten zbiornik w Czernicy jako zjawisko, które uczy nas przewidywań także w innych miejscach m.in. na starorzeczach. Sytuacja w innych podobnych zbiornikach, w tym na Bajkale pozostaje na ten moment w normie. Zostały podjęte bezpośrednie działania, także prewencyjne. Bardzo dziękuję wszystkich zaangażowanym służbom, WIOŚ-owi, Ochotniczej i Państwowej Straży Pożarnej i Państwowej Straży Rybackiej.

Działamy zgodnie z przyjętymi procedurami. Podsumowując - niskie zasolenie, czynniki biologiczne, azot, fosfor i nasłonecznienie. Spodziewaliśmy się gorszych wyników po nocy, jednak na ten moment skala śnięcia ryb jest minimalna.

Zgodnie z niepokojami, co do naszych czworonogów, głos w sprawie zabrał także Wojewódzki Inspektor Weterynarii Zdzisław Król.

W tej chwili dysponujemy pełnymi wynikami badań ryb, które pozwalają ustalić, że przyczyną ich śnięcia nie były kwestie zanieczyszczenia środowiska w badanym obszarze. Nie stwierdzono niepokojącego przekroczenia stężenia niebezpiecznych substancji. Można na tę chwilę śmiało powiedzieć, że z punktu widzenia zagrożenia metali ciężkich, zwłaszcza jeśli chodzi o rtęć, to tutaj sytuacja absolutnie nie jest niepokojąca.

Jeżeli chodzi o kwestię zwierząt domowych, zwłaszcza psów, to również w związku z wynikami badań, nie widzimy żadnych podstaw do tego ażeby wprowadzać nakazy, zakazy czy ograniczenia dotyczące np. kontaktu bezpośredniego z wodą pochodzącą z Odry.

Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska Mariusz Wojewódka zwrócił uwagę, że:

Stan wody w głównym korycie Odry nie odbiega od stanu wieloletniego. Nie zaobserwowaliśmy tam niepokojących parametrów. Sytuacja dotyczy tylko miejsca w Czernicy, jednak wszystkie starorzecza są przez nasze służy regularnie badane, w tym sama Odra. Nie stwierdzamy innych podwyższonych parametrów poza algami.

Komendant Wojewódzkiej Państwowej Straży Rybackiej Dariusz Byra w trakcie odbywającej się dziś konferencji prasowej potwierdził realizację zleconej przez Wojewodę Dolnośląskiego zwiększonej ilości codziennych kontroli na zbiornikach, w tym starorzeczach oraz w biegu Odry.

W porównaniu do danych z 13 kwietnia, gdy stwierdzono 3 mln komórek złotej algi na litr wody.  W pobranych próbkach z 17 kwietnia pojawiło się aż 47 mln komórek złotej algi na litr wody. Liczba ta zbliża się do pierwszego stopnia zagrożenia (określonego na poziomie 50 mln os/l.), który wynika z  poziomów alarmowych opracowanych w ramach monitoringu interwencyjnego. Przy takich ilościach istnieje ryzyko powstania zakwitu. Dlatego Główny Inspektor Ochrony Środowiska postanowił natychmiast powiadomić Centrum Zarządzania Kryzysowego w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska we Wrocławiu, Wody Polskie oraz inne służby państwowe.

Warto podkreślić, że zasolenie w zbiorniku Czernica jest obecnie na niskim poziomie, co potwierdzają próbki pobrane przy ocenie ilości złotej algi. Sytuacja jest monitorowana na bieżąco.

Przypomnijmy, że badania na Odrze w ramach monitoringu interwencyjnego są zamieszczane na stronie internetowej www.gov.pl/web/odra

Instrukcja postępowania dla służb – uruchamiana przez alerty, dotyczy 3 poziomów reagowania: od monitoringu do działań zaradczych przy zakwicie i uwolnieniu przez algę toksyny. Podejmowane na Dolnym Śląsku działania wynikają bezpośrednio z •            z ustaleń naukowych, na podstawie których są wypracowane schematy działań dla służb, w tym procedura monitoringu z 3 stopniami alertowymi.

Odra jest obecnie najdokładniej monitorowaną rzeką w Unii Europejskiej. Regularnie cotygodniowo badane są parametry fizyko-chemiczne wody oraz pobierane są i badane próbki pod kątem występowania złotej algi.

© 2018 Super-Polska.pl stat4u