Widowisko Sobótka w Jastarni zostało wpisane na Krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Lista tworzona jest od 2013 i liczy już 103 wpisy dokumentujące żywe tradycje, zwyczaje i umiejętności przekazywane z pokolenia na pokolenie.

Sobótka w Jastarni

Współczesna Sobótka w Jastarni to widowisko łączące stare i nowe rytuały, głównie z lat 80. i 90. XX wieku. Obchodzi się ją 23 czerwca, w wigilię św. Jana Chrzciciela.

Dawniej przygotowanie sobótkowej ceremonii było obowiązkiem młodych mężczyzn z rocznika poborowego. Obecnie przygotowują ją 19-latkowie niezależnie od płci. Chłopcy, jak i dziewczęta, przejmują zadanie od starszego rocznika. Przygotowania trwają rok i obejmują wybór lidera, przydzielenie ról oraz planowanie rozwiązań technicznych i strojów.

Sobótka w Jastarni rozpoczyna się o godz. 20.00. Mieszkańcy i turyści zbierają się na placu przy skrzyżowaniu ulic Mickiewicza i Bałtyckiej, by w korowodzie przejść przez udekorowane ulice. Korowód prowadzi „Rybacka Orkiestra Dęta” z Jastarni, za którą jedzie wóz z drągiem i beczką. Nad Zatoką, na Placu Sobótkowym, uczestnicy ustawiają drąg z beczką i strzelają rakietnicami, próbując wzniecić ogień, który ma przypominać światło latarni morskiej. Bohaterem wieczoru zostaje ten, komu się to uda.

Przypomnijmy, że w kwietniu br. na listę trafiły także Pokłony feretronów podczas pielgrzymek na Kalwarię Wejherowską.

Kalwaria Wejherowska, od XVIII wieku uznawana za Duchową Stolicę Kaszub. W tym malowniczym miejscu praktykowany jest widowiskowy obrzęd pokłonu feretronów. Pokłony, wykonywane przez grupy obraźniczek i obraźników, są precyzyjnie przygotowane i wykonane z szacunkiem. Główne gesty podczas pokłonu feretronów to znak krzyża oraz pokłon, które są powszechnie stosowane przez wszystkie grupy obraźników. Jednak każda z tych grup wypracowuje również swoje własne, charakterystyczne dla siebie ruchy. Stroje obraźniczek, zdobione kaszubskim haftem, oraz muzyka orkiestry podkreślają uroczysty charakter tego rytuału.

Krajowa lista niematerialnego dziedzictwa kulturowego - tutaj

Fot. archiwum Zrzeszenia Kaszubsko Pomorskiego o/Jastarnia