Medale Wolności Słowa 2024 przyznane
Pro Loquela Silesiana. Towarzystwo Kultywowania i Promowania Śląskiej Mowy, Karolina Lewicka oraz Anja Rubik zostali uhonorowani Medalami Wolności Słowa. Specjalny Medal Wolności Słowa otrzymała w tym roku Ilona Michalak. Uroczysta gala odbyła się w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku. Medale wręczone zostały już po raz czwarty.
Znów wędrujemy z krajami demokratycznymi i stosunkowo bezpiecznymi. A jeszcze przed rokiem wcale nie mogliśmy być tego pewni. Dlatego wypada, by nasza tegoroczna uroczystość stała się symbolicznym podziękowaniem społeczeństwu obywatelskiemu, ludziom, którzy w minionych latach pracowali, poświęcali czas i siły, walczyli, a czasem też cierpieli – byśmy wszyscy mogli znów wędrować krajem, który w 1938 roku opisywał Krzysztof Kamil Baczyński – mówiła na początku gali Weronika Mirowska, prezeska Fundacji Grand Press.
Instytucja
W kategorii Instytucja, w której zgłaszającymi były organizacje pozarządowe, fundacje oraz stowarzyszenia, medal otrzymało Pro Loquela Silesiana. Towarzystwo Kultywowania i Promowania Śląskiej Mowy – za walkę o wolność słowa wypowiadanego w języku śląskim, a także za wytrwałość we wzmacnianiu śląskiej tożsamości poprzez dbanie o należną językowi śląskiemu obecność w przestrzeni publicznej.
– Wolność słowa to nie tylko wolność tego, co chce się powiedzieć, ale też tego, jak chce się powiedzieć – mówił Rafał Adamus, prezes Pro Loquela Silesiana.
W tej kategorii wskazano także: Fundację Panoptykon – za cierpliwe tłumaczenie, że musimy strzec prawa do prywatności tak przed państwem i jego służbami, jak i przed big techami oraz Sieć Obywatelską Watchdog Polska – za stanie na straży prawa do informacji publicznej i za edukację prawną obywateli.
Media
Laureatką w kategorii Media została dziennikarka radia Tok FM Karolina Lewicka za inteligentne, chłodne i konsekwentne zdejmowanie masek z polityków, którzy próbują ukryć prawdziwe intencje za grubym make-upem politycznej szminki oraz za odważne stanie po stronie prawdy, i szacunek wobec odbiorców.
– Już samą nominację przyjęłam z konfuzją, podobnie jak i nagrodę. Wydaje mi się, że jestem beneficjentką zawodu, który jest widoczny. Tym większe moje gratulacje dla tych wszystkich, którzy zwłaszcza przez ostatnich osiem lat, walczyli o wolność słowa i demokrację niejako obok swojego życia zawodowego, poświęcając swój prywatny czas i swoją życiową energię – mówiła Karolina Lewicka.
W kategorii Media, w której kandydatury mogły nadsyłać kolegia redakcyjne polskich mediów, do medalu wskazano także Mariusza Gierszewskiego (Radio Zet) – za bezkompromisowe i uważne patrzenie władzy na ręce, niezależnie kto ją sprawuje oraz Jacka Pałasińskiego – za stanie na straży pryncypiów dziennikarskich i kulturę wypowiedzi oraz za udowodnienie, że w internecie jest miejsce na dojrzałe dziennikarstwo – wartościowe rozmowy z intelektualistami.
Obywatel/Obywatelka
Trzecią z kolei nagrodę wieczoru wręczyła Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. Na scenie towarzyszyli jej inni włodarze polskich miast: Magdalena Czarzyńska-Jachim, prezydent Sopotu, Jacek Jaśkowiak, prezydent Poznania, Aleksandra Kosiorek, prezydent Gdyni, Aldona Machnowska-Góra, wiceprezydent Warszawy, Aleksander Miszalski, prezydent Krakowa, Jacek Sutryk, prezydent Wrocławia, Tadeusz Truskolaski, prezydent Białegostoku oraz Krzysztof Walków, wiceburmistrz Darłowa.
- Można przeżyć życie nie wadząc nikomu. Nie wiedzieć, nie znać się, nie orientować. Parafrazując mistrza Bareję: zarobionym być po prostu. Ale można patrzeć dalej, szerzej. Można wykorzystywać swój wizerunek prywatny dla dobra wspólnego: widzieć problemy i szukać ich rozwiązania. Budować koalicje i sojusze. Jednym słowem: zmieniać świat na lepsze – mówiła Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. - Myślę, że nie tylko moim marzeniem, nie tylko koleżanek i kolegów samorządowców, ale nas wszystkich jest, abyśmy takich współrodaczek i współrodaków mieli jak najwięcej. Trzymajmy za nich zawsze kciuki.
Medal w kategorii Obywatel/Obywatelka odebrała Anja Rubik za odważne korzystanie z wolności słowa, za co była wielokrotnie atakowana przez środowiska prawicowe. Rubik to aktywistka działająca na rzecz kobiet i walcząca o dostęp do edukacji seksualnej młodzieży w Polsce.
– Prawo kobiety do wyboru jest największym sprawdzianem postępowego i zdrowego społeczeństwa. Mam nadzieję, że takim społeczeństwem w końcu będziemy – mówiła Anja Rubik. – Mam nadzieję, że Polki i Polacy – tak zresztą jak im obiecano – nie będą już musieli wychodzić na ulicę i walczyć o swoją godność, zdrowie, bezpieczeństwo – dodała.
W tej kategorii wskazani byli również: emerytki z Siedliska Danuta Wojciechowska i Jolanta Mokwińska – za walkę o demokrację i wolność słowa w swojej gminie oraz 17-letni mieszkaniec pogranicza polsko-białoruskiego Mateusz Rybak za poświęcanie się pomocy ludziom w drodze.
Specjalny Medal Wolności Słowa
Specjalny Medal Wolności Słowa Fundacja Grand Press przyznała w tym roku – w uznaniu zasług dla społeczeństwa obywatelskiego – Ilonie Michalak z Bydgoszczy.
– Przez trzy lata nasz Specjalny Medal Wolności Słowa otrzymywały osoby znane i zasłużone dla Polski. Kłaniamy im się nisko. Ale w tym roku chcemy się też pokłonić osobom równie zasłużonym, choć mniej znanym – mówiła Weronika Mirowska.
Podczas gali Medalu Wolności Słowa w Europejskim Centrum Solidarności w Gdańsku wystąpili Ania Karwan, Monika Kuszyńska, Natalia Niemen, Mietek Szcześniak i Mateusz Ziółko z towarzyszeniem Tarkowski Orkiestra. Adam Nowak wykonał prapremierę piosenki powstałej do słów wiersza Jacka Kaczmarskiego „Diagnoza”.
Laureatów wybrała tegoroczna kapituła Medalu Wolności Słowa w składzie: Krzysztof Głuchowski (dyrektor Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie), prof. Ewa Łętowska (była rzeczniczka praw obywatelskich), Weronika Mirowska (prezeska Fundacji Grand Press), Piotr Świerczek (dziennikarz TVN 24) i Ewa Wrzosek (prokuratorka, Stowarzyszenie Prokuratorów „Lex super omnia”).
***
Organizator: Fundacja Grand Press
Miasto gospodarz: Miasto Gdańsk
Partnerzy: Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku, Samorząd Województwa Pomorskiego, Miasto Gdynia, Miasto Sopot, Miasto Wrocław, Miasto Białystok, Miasto Poznań, Miasto Stołeczne Warszawa, Miasto Darłowo, Miasto Kraków, Stowarzyszenie Autorów ZAiKS oraz Narodowe Centrum Kultury
Patroni medialni: TVN 24, Radio Nowy Świat, Polska Agencja Prasowa, Polska Press Grupa, Dziennik Bałtycki, Stowarzyszenie Gazet Lokalnych, Stowarzyszenie Dziennikarzy i Wydawców Repropol, ngo.pl, Zawsze Pomorze
Partnerzy gali: Cocosound, Mielżyński, F25 Production House
Informacja na podstawie komunikatu prasowego organizatora wydarzenia Fundacji Grand Press.
fot. www.gdansk.pl