Odnosząc się do głównego tytułu naszego panelu, chcę od razu powiedzieć, że tak wiele nas łączy i tak silne są czynniki wspólne, iż uważam że mówienie o tym, co nas dzieli jest niepotrzebne. Zróżnicowanie problematyki, która nas łączy jest wystarczającym wyzwaniem, by nie koncentrować się na tym, co dzieli – zaznaczył na wstępnie szef MON.

Minister Antoni Macierewicz dyskutując z panelistami z Estonii, Albanii, Węgier o wspólnych wyzwaniach, jakie wiążą się z zapewnieniem i utrzymaniem oraz zwiększaniem poziomu bezpieczeństwa w Europie powiedział: - Czynniki łączące nas w wysiłkach mają charakter bardzo głęboki, cywilizacyjny, jak i doraźny - polityczny i militarny. Nie ma wątpliwości, że łączy nas wspólny background kulturowy, chrześcijański, który nie musi wyrażać się w kulcie religijnym, ale jest zawarty w najbardziej podstawowych sposobach rozumienia nawzajem swojej roli cywilizacyjnej.

Szef MON zaznaczył, że kolejnym elementem łączącym kraje Europy Środkowej i Wschodniej jest dążenie do budowy i rozwoju państwa narodowego. Ale nie jako państwa nacjonalistycznego. Chodzi o państwo, w którym większość decyduje o kształcie społeczno-polityczno-kulturowym działania aparatu państwowego.

Trzeci element, wg szefa MON, który łączy wysiłki państw regionu Europy Środkowo-Wschodniej, w działaniach na rzecz bezpieczeństwa, to historia i doświadczenie okupacji sowieckiej. - Dla wielu z naszych narodów także pamięć okupacji niemieckiej i jej konsekwencje dla naszego bytu i bytu Europy.

Minister Antoni Macierewicz odniósł się także do współczesnych zagrożeń i postrzegania ich przez kraje europejskie, takie jak Polska. Wśród nich szef MON wymienił zagrożenie związane z długofalowym stanowiskiem państwa rosyjskiego w jego obecnym kształcie wobec Ukrainy, ale także wobec innych państw (propaganda, systematyczne deprecjonowanie narodowych wartości). Wśród zagrożeń wymienił również kwestionowanie państwa narodowego przez biurokrację brukselską i zjawisko przekształcania Unii Europejskiej w jedno państwo. Jak powiedział, zagrożeniem w dzisiejszych czasach jest kwestionowanie samych fundamentów cywilizacyjnych chrześcijaństwa, jako kodu kulturowego, który łączy ludzi. Niestety im silniejsze jest to, tym większe mamy trudności ze skuteczną odpowiedzią na zagrożenie rosyjskie.

Wśród zagrożeń szef MON wymienił również to, które wiąże się z procesem migracji. - Wszystkie nasze kraje będąc otwartymi na pomoc tym ludziom, kwestionują i odrzucają cywilizację multikulturową, jako standard. Widzą w takim napływie słuszne zagrożenie. – powiedział szef MON.

Na zakończenie minister Macierewicz powiedział: - to co nas łączy, to świadomość, że wszystkie zagrożenia jesteśmy w stanie odeprzeć jeżeli będziemy działać wspólnie, ale nie przekształcając się w jedno super państwo, ale wracając do korzeni, z których wyrosła Unia Europejska, a która zwierała się w sformułowaniu „Europa Ojczyzn”.

Biorący udział w dyskusji, Przewodniczący Komisji ds. Zagranicznych Zgromadzenia Narodowego, Zsolt Németh zaznaczył w swoich wypowiedziach, że istotną kwestią w dyskusjach na temat bezpieczeństwa krajów Europy Środkowej i Wschodniej jest postrzeganie państw wchodzących w jej skład, jako czegoś więcej niż tylko państw skupionych w jednym regionie. – Te państwa łączą wartości. Ten region dzięki temu jest o wiele bardziej zjednoczony, a państwom o wiele łatwiej podobnie analizować i dostrzegać zagrożenia.

Podobne zdanie wyraził minister obrony Estonii Hannes Hanso, który przypominał w dyskusji, że bezpieczeństwo nie jest nigdy pewne, i że zawsze w tym obszarze każde państwo staje przed wyzwaniami. Jednym z warunków koniecznych dla zapewnienia gwarancji bezpieczeństwa jest wzajemna solidarność.

Przed południem w Krynicy odbyło się także bilateralne spotkanie ministrów obrony Polski i Estonii.