AF-Jakie są efekty w ściganiu nadużyć podatkowych w tym roku z uwzględnieniem karuzeli VAT?

WJ-W okresie III kwartałów br. Kontrola Skarbowa osiągała coraz lepsze wyniki w walce z podmiotami dokonującymi nadużyć m.in. w zakresie podatku VAT. W okresie od stycznia do września br. organy kontroli skarbowej przeprowadziły 7.117 postępowań kontrolnych, w toku których stwierdzono znaczące nieprawidłowości w rozliczaniu podatków, szczególnie VAT. Łącznie ujawniono niezapłacenie podatków w kwocie blisko 15,5 mld zł. Wydano decyzje podatkowe zwiększające należne podatki o kwotę ponad 15 mld zł (wzrost 30,6% wobec analogicznego okresu 2015 r.). Podatnicy, w wyniku przeprowadzonych kontroli, złożyli dobrowolne korekty deklaracji na łączną kwotę 380 mln zł.

Należy zauważyć że, działania kontroli skarbowej zostały ukierunkowane na wykrywanie i eliminowanie z obrotu gospodarczego podmiotów, dokonujących nadużyć podatkowych m.in. w karuzelach podatkowych, oszustwach podatkowych w VAT w znacznych rozmiarach. Zwiększona obecność Kontroli Skarbowej w zwalczaniu przestępczości podatkowej ma również wymierny efekt prewencyjny – wśród przedsiębiorców rośnie świadomość zwiększonego ryzyka wykrycia nieprawidłowości przez służby Ministra Finansów, a uczciwi przedsiębiorcy zaczynają odczuwać zaangażowanie państwa w ochronę uczciwej konkurencji. Bezpośrednim efektem działań kontrolnych są wysokie ustalenia w zakresie podatku VAT – za III kwartały przekroczyły już 14,1 mld zł i są o 32 % wyższe niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Aż 73,4 % tych ustaleń (10,4 mld zł) dokonano w podmiotach uczestniczących w przestępstwach karuzelowych jako tzw. znikający podatnicy, brokerzy lub bufory.

Należy również zaznaczyć, że w związku z dokonanymi ustaleniami dotychczas wpłynęła do budżetu kwota blisko 855 mln zł, tj. o 32% wyższa niż w analogicznym okresie poprzedniego roku, wartość zatrzymanych nienależnych zwrotów podatku VAT wyniosła 566,2 mln zł (wzrost o 335,2% w porównaniu do trzech kwartałów 2015 r.)

Zwrócić należy również uwagę, że kontrole prowadzone w stosunku do podmiotów gospodarczych wykorzystujących karuzele podatkowe do osiągnięcia korzyści podatkowych to nie tylko branża paliwowa. Mimo, że podmioty wykorzystujące w karuzelach podatkowych inne towary, nie osiągają aż tak dużych korzyści finansowych, to jednak nie ustępują „paliwowcom” pomysłowością. Dla porównania przykład z branży elektronicznej, w której przedsiębiorcy dokonywali obrotu gospodarczego z wykorzystaniem centrów logistycznych.

Istotną rolę w takiej karuzeli podatkowej pełnią centra logistyczne, które służą do fikcyjnego przemieszczania towaru, zgodnie z fakturami VAT. Tymczasem towar, pozostając ciągle w centrum logistycznym jest „wirtualnie” przemieszczany w krótkim odstępie czasu pomiędzy podmiotami zagranicznymi i polskim „znikającym podatnikiem”, a następnie „buforami” . Opuszcza centrum dopiero, gdy jedzie do polskiego podatnika (brokera), który to następnie dokonuje wewnątrzwspólnotowej dostawy towaru. Zagraniczny kontrahent wystawia fakturę sprzedaży tego towaru na kolejny podmiot w innym kraju UE, jednocześnie wydając dyspozycję przewozu towaru do kolejnego centrum logistycznego w Polsce, lub tego samego centrum skąd został wysłany (w zależności od konfiguracji przyjętej przez grupę podmiotów). Cechami charakterystycznymi tego oszustwa jest kilkukrotny wywóz tego samego towaru z terytorium Polski przez różne podmioty (rzadziej te same) i istnienie w każdym łańcuchu obrotu „znikającego podatnika”. Przepływy finansowe dotyczące fikcyjnych transakcji dokonywane są w krótkich odstępach czasu i często są zlecane elektronicznie z tego samego adresu IP komputera. Środki te są transferowane na zagraniczne platformy finansowe (np. do Hongkongu) przez „bufory” poszczególnych karuzeli, z pominięciem oficjalnych rachunków bankowych „znikających podatników” uczestniczących w tej samej karuzeli.

AF-Kiedy zacznie działać Plik Kontrolny i w jaki sposób ma on pomóc w ściąganiu podatków?

WJ-Obowiązek stosowania Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK), został nałożony na niektóre kategorie podatników (duże podmioty) już z dniem 1 lipca 2016 r. Wobec średnich i małych podmiotów JPK (ewidencja zakupu i sprzedaży VAT) będzie działać od 1 stycznia 2017 r., a dla mikro przedsiębiorców od 1 stycznia 2018 r. W pozostałym zakresie i dla wszystkich podatników obowiązek przekazywania, na żądanie, wszystkich innych ewidencji i dowodów powstanie od 1 lipca 2018 r. JPK pozwala na ustalenie i monitorowanie wszystkich transakcji gospodarczych i tym samym na ustalenie charakteru (legalnych lub przestępczych) powiązań pomiędzy podmiotami. Ujawnione powiązania o charakterze przestępczym będą stanowić podstawę do uruchomienia procedur zapobiegających wyłudzaniu czy unikaniu opodatkowania. Kluczowym ogniwem systemu będzie miesięczna informacja o prowadzonej ewidencji VAT, podlegająca bieżącemu monitoringowi organów skarbowych.

Jednolity Plik kontrolny już działa. Pierwsze dane za lipiec 2016 złożyło 5.770 podmiotów, za sierpień 2016 – 5.947 podmiotów. Dane te są aktualnie analizowane przez służby resortu finansów. Wyniki analiz zostaną wykorzystane do typowania do kontroli oraz do opracowania założeń Centralnego Rejestru Faktur, budowanego w resorcie finansów we współpracy ze Spółką celową Aplikacje Krytyczne.

AF-Co z reformą administracji skarbowej – kiedy KAS zostanie wdrożony? Co z protestami np. celników?

WJ-21 października 2016 r. Sejm RP uchwalił ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej oraz ustawę Przepisy wprowadzające ustawę o KAS. Jednym z kluczowych powodów powołania KAS jest zmniejszanie szarej strefy oraz uszczelnianie systemu podatkowego. Wdrażanie reformy KAS planowane jest od 1 stycznia 2017 r.

Odnosząc się do zagadnienia protestów, np. ze strony środowiska celników wobec konsolidacji Służby Celnej, administracji podatkowej i kontroli skarbowej, należy podkreślić, że zaniepokojenie funkcjonariuszy celnych i pozostałych grup zawodowych, które wejdą w skład KAS, jak również związków zawodowych reprezentujących funkcjonariuszy i pracowników jest naturalną reakcją często identyfikowaną w procesie zmian organizacyjnych. Jednocześnie należy zaznaczyć, że Ministerstwo Finansów stara się minimalizować obawy o zatrudnienie w nowych strukturach, w tym dotyczące warunków zatrudnienia oraz rodzaju zadań przydzielonych do realizacji.

AF- Jakie zmiany w PIT i CIT wejdą w nowym roku i jakie mają przynieść korzyści?

WJ-1 stycznia 2017 r. wejdzie w życie ustawa która przewiduje m.in. obniżenie stawki podatku dochodowego od osób prawnych z 19% do 15% dla małych podatników tego podatku (tj. podatników, u których wartość przychodu ze sprzedaży wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 1.200.000 euro) oraz - pod pewnymi warunkami - podatników rozpoczynających działalność (w roku rozpoczęcia działalności).

Celem tej ustawy jest wsparcie podatników, dla których utrudnienia w pozyskiwaniu kapitału na inwestycje czy zaburzone warunki konkurencji stanowią główną barierę w prowadzeniu lub rozwijaniu przedsiębiorstwa. W perspektywie długookresowej działanie to powinno wpłynąć na przyspieszenie tempa rozwoju i stworzenie sprzyjających warunków do zwiększenia przedsiębiorczości Polaków, w tym przede wszystkim przedsiębiorczości ludzi młodych.

1 stycznia 2017 r. wejdą również w życie przepisy wprowadzające obniżenie z 15.000 euro do 15.000 zł limitu, powyżej którego powstaje obowiązek dokonania (i przyjęcia) płatności w ramach transakcji pomiędzy przedsiębiorcami poprzez rachunek bankowy (bez względu na liczbę płatności w ramach danej transakcji).

Naruszenie tego obowiązku wiązać się będzie w niemożnością zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów kosztu w tej części, w jakiej kwota płatności dotycząca transakcji o swobodzie działalności gospodarczej nie nastąpiła za pośrednictwem rachunku płatniczego. W przypadku uprzedniego zaliczenia kwoty z faktury (innego dokumentu) do kosztów uzyskania przychodów dokonanie płatności bez pośrednictwa rachunku płatniczego skutkować będzie koniecznością zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów (bądź zwiększenia przychodów).

Regulacje zawarte w omawianej ustawie powinny pozytywnie wpłynąć na zwiększenie przejrzystości dokonywanych transakcji i wzrost uczciwej konkurencji między przedsiębiorcami. Obniżenie tego limitu powinno przyczynić się do zwiększenia dochodów budżetu państwa poprzez zmniejszenie szarej strefy oraz ograniczenie fikcyjnych transakcji.

W obecnie procedowanym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw określających warunki prowadzenia działalności innowacyjnej, przygotowanym przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego we współpracy z Ministerstwem Finansów, który - w zakresie przepisów podatkowych – ma wejść w życie 1 stycznia 2017 r. przewidziane są zmiany m.in. w zakresie rozliczania ulgi na działalność B+R. Projekt będzie obecnie przedmiotem prac w Senacie.

Powyższy projekt ustawy przewiduje zwiększenie zachęt podatkowych do prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej oraz wprowadzenie innych, niepodatkowych, instrumentów eliminujących nadmierne bariery w realizacji działań B+R oraz wspierających komercjalizację technologii, które powinny przyczynić się do zwiększenia innowacyjności polskich firm oraz do osiągnięcia zakładanego poziomu wydatków na działalność badawczo-rozwojową sektora przedsiębiorstw.

AF-Jak można zmienić priorytety czy też mentalność pracowników Urzędów Skarbowych? Znany jest nam przypadek gdy dla ściągnięcia 12 zł VAT wdraża się całą machinę urzędniczo egzekucyjną , i to 4 dni po tym gdy podatek ten został zapłacony, gdy jak wiemy miliardy VAT nie są ściągane z różnych przyczyn.

WJ-Zmieniamy tę mentalność. Nasze kontrole nastawiliśmy przede wszystkim na tych, którzy w perfidny sposób okradają nasze państwo wyłudzając ogromne pieniądze. Ta zmiana się dokonuje i potwierdzają to wyniki działań choćby Kontroli Skarbowej. Inspektorzy coraz lepiej identyfikują nowe schematy działalności przestępczej. Wprowadzamy nowe przepisy wiedząc o tym, że oszuści będą próbowali szukać furtek. Tak jest zawsze, dlatego w tych furtkach już są kontrolerzy i pokazują oszustom, że nie łatwo wygrać ze służbami skarbowymi.

Co do uruchamiania machiny urzędniczej do ściągnięcia jakiejś bardzo symbolicznej kwoty, to przede wszystkim chyba zdecydowanie rzadziej słyszymy o takich sprawach, a też wydaje mi się, że postawiliśmy kontrolerom jasne cele. Nie chodzi nam o to, aby nękać uczciwych, ale tych którzy nie grają fair. Nie chcę bronić urzędników, ale też proszę pamiętać, że oni działają w obrębie prawa. Niestety czasem przepisy są bardzo niedoskonałe. Staramy się to zmieniać. Sądzę, że jeszcze bardziej będzie to widoczne, kiedy już wdrożymy Krajową Administrację Skarbową.