AF- Od kilku już lat mieszkańcy Trójmiasta protestują przeciwko wycince okolicznych lasów. Padają zarzuty o gospodarce rabunkowej. Jak może Pan odpowiedzieć na te zarzuty?

AK-Na wstępnie muszę zwrócić uwagę na samo, użyte w pytaniu określenie – "wycinka" okolicznych lasów. Gospodarka leśna nie polega na bezmyślnym wycinaniu lasu. To prowadzona w sposób zrównoważony gospodarka, dzięki której następuje stopniowa wymiana starego pokolenia drzew i zastępowanie go młodym pokoleniem. Gdyby w lasach miała miejsce opisywana "wycinka", to dziś nie mielibyśmy już w Polsce lasów, bo dawno przestałyby po prostu istnieć. A są, bo tak jak powiedziałem – następuje ciągła wymiana pokoleń drzew. Przy tej okazji pozyskiwane jest drewno, będące najbardziej ekologicznym surowcem na świecie. Drewno od zawsze jest jednym z ważniejszych surowców wykorzystywanych przez człowieka w gospodarce i nie można sobie dziś wyobrażać rozwoju społecznego i gospodarczego bez tego właśnie surowca. Rolą nowoczesnego leśnictwa jest stałe dbanie o to aby w perspektywie kolejnych dziesięcioleci lasy były w dobrej kondycji oraz aby stanowiły ostoje dzikiej przyrody, przy okazji dostarczając również surowca w postaci drewna. Gospodarka prowadzona jest na podstawie najlepszej wiedzy, zarówno przyrodniczej jak i technicznej. Rozpatrując poszczególne fragmenty lasu, w których prowadzone są zabiegi gospodarcze, można mieć wrażenie zniszczeń. Ale również w przyrodzie nic nie jest stałe, jak na – dajmy to - obrazku. W lesie naturalnym również dochodzi do zaburzeń, czy wręcz katastrofalnych zdarzeń zmieniających mocno jego wygląd. Prowadząc gospodarkę leśną staramy się naśladować naturę. To działanie niezwykle przemyślane i dokładnie zaplanowane. Nie ma więc zagrożenia, że lasy trójmiejskie, lub jakikolwiek inny kompleks leśny przestanie istnieć z powodu prowadzonej w określony sposób gospodarki leśnej. Warto tu podkreślić, ze były, są i będą miejsca, w których prowadzona jest wymiana pokoleń lasu. Pamiętajmy, że las który dziś ma 120 lat, został posadzony pod koniec XIX wieku i przez cały ten okres nie był pozostawiony sam sobie - był bowiem pielęgnowany przez leśników.

AF-Lasami trójmiejskimi opiekuje się Nadleśnictwo Gdańsk z siedzibą w Gdyni. Na czym polega racjonalna gospodarka leśna i co to jest tzw. Plan Urządzania Lasu?

AK- Jak podkreśliłem to wcześniej - racjonalna, zrównoważona gospodarka leśna polega na takich działaniach w ciągu kolejnych dziesięcioleci, aby nie pogorszyć stanu lasu (a więc jego kondycji zdrowotnej, różnorodności żyjących w nich gatunków roślin, zwierząt i grzybów). Jednocześnie, to też pozyskiwanie surowca. Jest to możliwe, bo drewno jest surowcem odnawialnym. Taka, zrównoważona i racjonalna gospodarka leśna prowadzona jest na podstawie planu urządzenia lasu. Dokument taki sporządzany jest w każdym nadleśnictwie na okres 10 lat. Zawiera bardzo szczegółowy opis każdego kawałka lasu oraz wyliczenia różnych parametrów go opisujących (między innymi ilość drewna zgromadzonego w drzewach oraz ilość drewna jaka w danym okresie przyrośnie). Na tej podstawie obliczona jest ilość drewna, jaką można bezpiecznie pozyskać, aby zachować trwałość lasu i nie zniszczyć jego bogactwa przyrodniczego. Plan tworzony jest na podstawie obowiązujących przepisów i podlega ocenie oddziaływania na środowisko. Co najważniejsze - każdorazowo poddawany jest konsultacjom społecznym.

AF-Kiedy był uchwalany ostatni Plan Urządzania Lasu dla Nadleśnictwa Gdańsk, do kiedy on obowiązuje i czy był nowelizowany w trakcie jego obowiązywania?

AK-Plan urządzenia lasu dla nadleśnictwa Gdańsk obowiązuje od 2015 roku. Plan ten został sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami, uzyskał wszystkie wymagane uzgodnienia, odbyły się konsultacje społeczne. Nie ma na razie żadnych podstaw do dokonywania w nim jakichkolwiek zmian.

AF-Ile drewna jest pozyskiwanych rocznie z lasów Nadleśnictwa Gdańsk? Czy jest to drewno użytkowe?

AK-Rocznie nadleśnictwo Gdańsk pozyskuje około 100 tys. m3 drewna. Stanowi to około 68% ilości drewna, jaka co roku przyrasta w drzewach rosnących w tym nadleśnictwie. Oznacza to, że z roku na rok drewna przybywa. Praktycznie całość pozyskanego drewna przeznaczona jest na sprzedaż, tak więc każdy pozyskany kawałek drewna jest drewnem użytkowym. Czyli przeznaczonym do dalszego przetworzenia. Często nie zdajemy sobie sprawy, jak wiele produktów nas otaczających powstaje z drewna! To nie tylko meble, panele podłogowe czy schody. To także niewielkie przedmioty, jak deski do krojenia, łyżki czy choćby klamerki.

AF-Dokąd trafia wycięte z tych lasów drewno? Kto je kupuje czy są przetargi czy z wolnej ręki i jakie są średnie ceny drewna np. sosnowego i bukowego. Czy Nadleśnictwo Gdańsk zarabia na swoje utrzymanie?

AK-Sprzedaż drewna w Lasach Państwowych uregulowana jest zarządzeniem Dyrektora Generalnego z 2016 roku. Odbywa się niemal wyłącznie poprzez specjalne platformy internetowe (Portal Leśno-Drzewny oraz portal e-drewno) Nabywcami drewna są przede wszystkim przedsiębiorstwa przerabiające ten surowiec (tartaki, fabryki płyt, przemysł chemiczny, papierniczy, budownictwo, inne). Część drewna przeznaczona jest dla odbiorców indywidualnych – tu przeważa drewno na opał. Cena drewna, to wynikowa ofert złożonych w postępowaniach na tych platformach internetowych. Zależy ona oczywiście w dużej mierze od jakości surowca i jego gatunku.

Z uwagi na trudność prowadzonej gospodarki leśnej oraz dodatkowe zadania w 2016 roku nadleśnictwo Gdańsk zanotowało stratę.

AF-Co się dzieje z wycinanymi lasami dalej? Czy na miejsce wyciętych drzew sadzone są nowe? Ile Nadleśnictwo Gdańsk planuje w tym roku posadzić drzew? Skąd pochodzą młode drzewka które sadzi się na miejsce wyciętych?

AK-W miejscu gdzie następuje wymiana fragmentu starego lasu, po pozyskaniu drewna musi pojawić się młode pokolenie drzew. W wielu miejscach dochodzi do odnowień naturalnych (to tzw. spontaniczne pojawienie się młodych drzewek). W przypadku lasów trójmiejskich - najczęściej wyrastają w ten sposób młode buki, brzozy, czasem świerki. Aby las był bardziej urozmaicony dosadzane są sadzonki innych gatunków, jak dęby, lipy, graby, sosny czy wiązy. Dobór dosadzanych gatunków podyktowany jest warunkami naturalnymi konkretnego fragmentu lasu oraz wymaganiami siedliskowymi drzew (gleba czy wilgotność). W ten sposób udaje się mieć lasy o składzie gatunkowym najbardziej zbliżonym do lasów naturalnych. Nadleśnictwo Gdańsk w 2017 roku posadzi około 320 tys. młodych drzewek. Większość wiosną, część dosadzona zostanie jesienią.

AF-Jaka jest kondycja trójmiejskich lasów? Czy lasy wokół Trójmiasta są zagrożone np. zanieczyszczeniami, owadami, czynnikiem ludzkim?

AK-Lasy trójmiejskie nie są szczególnie zagrożone jeśli chodzi o występowanie np. owadów, mogących spowodować masowe zamieranie drzew. Należy jednak zwrócić uwagę, że to lasy stosunkowo stare. Ich średni wiek osiągnął już ponad 90 lat (przeciętnie w Polsce wiek lasu to 63 lata).

Może stanowić to potencjalny problem, szczególnie w sytuacji gdy lasy te są bardzo chętnie i intensywnie wykorzystywane do rekreacji przez mieszkańców Trójmiasta. Stare drzewa, z przyczyn naturalnych, mogą stanowić zagrożenie dla osób spacerujących po lesie. Stąd niezbędne jest stopniowe, powolne odmładzanie fragmentów lasów wokół Trójmiasta. Podkreślenia wymaga fakt, że głównym celem zabiegów prowadzonych w tych lasach jest utrzymanie bezpieczeństwa użytkowników lasu, także zdrowotności kompleksu i jego różnorodności gatunkowej.

Według naszych leśniczych – ogromnym problemem jest niestety zaśmiecanie terenu przez odwiedzających, rozpalanie ognisk w miejscach niedozwolonych oraz niszczenie elementów wyposażenia rekreacyjnego.