AF-Czy prawdą jest ,że na placówkach dyplomatycznych w USA nadal pracują osoby powiązane z PRL i służbami komunistycznymi a jeżeli tak to kiedy ministerstwo ma zamiar to zmienić?

JD-Uprzejmie informuję, że Ministerstwo Spraw Zagranicznych posiada na terenie USA siedem placówek zagranicznych, w tym: Ambasada RP w Waszyngtonie, Konsulat Generalny RP w Nowym Jorku, Instytut Polski w Nowym Jorku, Stałe Przedstawicielstwo RP przy Narodach Zjednoczonych w Nowym Jorku, Konsulat Generalny RP w Chicago, Konsulat Generalny RP w Los Angeles oraz Konsulat Generalny RP w Houston, który rozpoczął funkcjonowanie w bieżącym roku. W ww. przedstawicielstwach brak jest osób, które rozpoczęły pracę w Ministerstwie Spraw Zagranicznych przed rokiem 1990.

Odpowiadając na pytanie dotyczące zatrudnienia w polskich placówkach dyplomatycznych i konsularnych w Stanach Zjednoczonych pracowników, którzy złożyli oświadczenie potwierdzające pracę, służbę lub współpracę z organami bezpieczeństwa państwa w rozumieniu ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów (t. j. Dz. U. z 2016 r., poz. 1721 z późn. zm.) uprzejmie informuję, że dane te są wyłącznie w posiadaniu Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

AF-Czy MSZ unika kontaktów z środowiskami polonijnymi w USA a jeżeli tak to dlaczego?

JD-Zarówno w kontekście traktowanych jako absolutnie priorytetowe relacji Polski z USA, jak i z uwagi na znaczenie środowisk polskich w Stanach Zjednoczonych, trudno wyobrazić sobie sytuację, w której realizujące polską politykę zagraniczną MSZ mogłoby unikać kontaktów z Polonią i Polakami w USA. Kontakty te są w rzeczywistości bardzo rozbudowane.

Podczas licznych wizyt w USA kierownictwo MSZ odbywa spotkania z przedstawicielami Polonii. Przykładowo, podczas ostatniej wizyty w USA 22 kwietnia w Doylestown wziąłem udział w IV Forum Polonijnym. 24 kwietnia w Cleveland spotkałem się z dyrektorem wykonawczym Polsko-Amerykańskiego Centrum Kultury, w którym to Centrum odbyłem także spotkanie z Polonią. 25 kwietnia w Nowym Jorku spotkałem się z prezesem, przedstawicielami zarządu i rady dyrektorów Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej. Odbyłem też spotkanie w Instytucie Piłsudskiego. Spotkałem się także z superintendentem dystryktu, w którym mieści się szkoła z wykładowym językiem polskim i wziąłem udział w seminarium nt. polsko-amerykańskiej współpracy wojskowej.

Wśród wielu spotkań kierownictwa MSZ z przebywającymi w Polsce przedstawicielami organizacji polonijnych z USA można wymienić choćby moje spotkanie ze stypendystami Polsko-Słowiańskiej Federalnej Unii Kredytowej w maju br.

Stały, codzienny kontakt ze środowiskami polonijnymi zapewniają polskie placówki dyplomatyczno-konsularne w USA, dla których jest to jedno z najważniejszych zadań. W praktyce każda wizyta polskich dyplomatów w innych miastach łączy się ze spotkaniami z miejscową Polonią. Tak było m.in. z wizytą ambasadora RP w Connecticut w kwietniu br., oraz wizytą konsula Generalnego z Nowego Jorku w Bostonie w maju br. Obok Ambasady RP w Waszyngtonie istnieją trzy konsulaty – a wkrótce ma zostać utworzony kolejny. Stosunkami z Polonią zajmują się w konsulatach wydziały do spraw polonijnych, które utrzymują bieżące kontakty zarówno z organizacjami polonijnymi, jak i członkami polonijnej społeczności. Okazję do spotkań z Polakami w USA stwarza także realizacja innych zadań konsularnych, takich jak wydawanie obywatelom polskim paszportów (tylko Konsulat w Nowym Jorku wydaje ich rocznie 12 tysięcy) czy też działania w sprawach natury prawnej i obywatelskiej.

Chciałbym jednocześnie mocno podkreślić, że polityka zagraniczna w ostatnich dwóch latach bardzo silnie nakierowana była na sprawy Polonii i Polaków za granicą; tematyka ta zajmowała priorytetową pozycję w działaniach rządu, w tym Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz polskich placówek dyplomatyczno-konsularnych. Nasze kontakty z Polonią i Polakami za granicą są tak intensywne, jak nigdy dotąd. Spotkania z Polonią i polskimi środowiskami stały się stałym elementem programu wizyt zagranicznych ministra spraw zagranicznych i sekretarza stanu odpowiedzialnego za sprawy polonijne.

W ciągu ostatnich dwóch lat zdecydowanie upominaliśmy się o prawa Polaków na Wschodzie, jak i o prawa naszych rodaków mieszkających i pracujących w krajach Europy zachodniej. Intensywny dialog z Białorusią doprowadził do wyciszenia szykan wobec działaczy Związku Polaków na Białorusi. W sprawie oświaty polskiej na Litwie podejmowaliśmy liczne interwencje polityczne, zapewniliśmy też solidne wsparcie finansowe; m.in. z dodatkowego funduszu MSZ w 2016 r. przeznaczyliśmy milion złotych na wyprawki dla uczniów pierwszych klas szkół polskich na Litwie.

Po skierowanych przeciw Polakom incydentach w Wielkiej Brytanii podjęta została szybka interwencja na szczeblu ministrów, w tym także spraw zagranicznych. MSZ podjęło także niezwłoczne działania na rzecz przeciwdziałania incydentom wymierzonym w obywateli polskich zamieszkałych w Wielkiej Brytanii i innych krajach migracji zarobkowej.

Zintensyfikowana została aktywność Rad Polonijnych działających przy placówkach. Naszym głównym celem było zacieśnienie współpracy naszych dyplomatów z Polonią i otwarcie się w większym niż dotychczas zakresie na jej problemy, ale i możliwości. Będziemy dalej rozwijać sieć Rad Polonijnych, które stanowią dobrą płaszczyznę dialogu i programowania współpracy na kolejne lata.

Planowane jest też stworzenie w Senacie jednego miejsca dla senatora polonijnego wybieranego z okręgu wyborczego „Polonia na świecie”. Pozwoli to na realne upodmiotowienie polskiej diaspory jako ważnego partnera w polityce RP.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych wspierało także powroty do historycznej ojczyzny osób polskiego pochodzenia ze Wschodu. W grudniu 2016 roku MSZ skutecznie sprowadziło do Polski grupę Polaków z Kazachstanu w ramach procesu repatriacji organizowanego przez KPRM. W maju 2017 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o repatriacji, która mam nadzieję, doprowadzi do dalszego systemowego usprawnienia procesu powrotów.

Przewidujemy także, że w związku z nowymi uprawnieniami przysługującymi posiadaczom Karty Polaka w bieżącym roku znacznie wzrośnie liczba osób wnioskujących o jej przyznanie. W ubiegłym roku konsulowie przyjęli rekordową liczbę wniosków - ponad 27 000. Ufamy, że przeprowadzone przez MSZ usprawnienia procesu przyznawania Karty Polaka, w tym unowocześnienie systemów informatycznych, a także zwiększenie obsady kadrowej placówek, pozwolą wyjść naprzeciw oczekiwaniom środowisk polskich na Wschodzie w zakresie szybkiego i sprawnego procedowania w tym zakresie.

Zaangażowanie konsulów w czynności związane z akcją informacyjną oraz wydawaniem legitymacji ucznia oraz nauczyciela (w związku z pobieraniem albo nauczaniem języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej lub innych przedmiotów nauczanych w języku polskim) zaowocowały szybkim i sprawnym wdrożeniem uchwalonej z inicjatywy Prezydenta RP ustawy z dnia 15 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2017 r. poz. 132). Pierwsze dostępne dane z wybranych placówek dotyczące liczby już wydanych legitymacji pokazują skalę przedsięwzięcia, zrealizowanego w tak krótkim czasie: Dublin - 1807 legitymacji, Manchester - 2715, Londyn - 6420, Edynburg - 1197 (przyjmujemy, że pełne statystyki dostępne będą po dokonaniu sprawozdań za wrzesień przez konsulów z wszystkich placówek, których dotyczy wydawanie legitymacji).

Wierzę głęboko, że akcja ta nie tylko wzmocniła motywację do nauki języka polskiego za granicą, ale także przyczyniła się do poprawy łączności młodych pokoleń Polonii z Macierzą.

AF-Czy MSZ ma plan lobbingu w USA na rzecz Polski?

JD-Lobbying na rzecz Polski, a więc – mówiąc najprościej – wspieranie za granicą spraw ważnych dla Polski i obrona jej dobrego imienia, jest dziś jednym z ważniejszych zadań wielu instytucji państwowych. W sposób oczywisty jednym z głównych celów i adresatów promocyjnych działań Polski jest USA. Mamy pełną świadomość, że w podejmowanych wielowymiarowych, kompleksowych działaniach bardzo dużą rolę odegrać może amerykańska Polonia.

Jednym ze stałych zadań placówek zagranicznych podległych Ministrowi Spraw Zagranicznych RP jest dbałość o pozytywny wizerunek i dobre imię Polski. Ambasada RP w Waszyngtonie, podobnie jak Konsulaty Generalne RP w Chicago, Los Angeles i Nowym Jorku, a w szczególności Instytut Polski w Nowym Jorku prowadzą służące promocji Polski i jej interesów w USA szeroko zakrojone działania z zakresu dyplomacji publicznej i kulturalnej. Działania te są powiązane z corocznymi Priorytetami MSZ RP w tej dziedzinie, wynikającymi z wieloletniej Strategii polskiej polityki zagranicznej oraz dokumentów opracowywanych przez Międzyresortowy Zespół ds. Promocji Polski za Granicą.

A więc tak, MSZ ma plan działania/lobbyingu w USA na rzecz Polski.

Polska zdołała rozwinąć w ostatnim dziesięcioleciu dobrze rozbudowaną strukturę kontaktów z administracją amerykańską, Kongresem oraz środowiskami opiniotwórczymi.

Dysponujemy różnymi formami dialogu i konsultacji politycznych (Dialog Strategiczny RP-USA, Dialog w dziedzinie energii i bezpieczeństwa energetycznego, Dialog Demokratyzacyjny – w gestii MSZ oraz szereg innych pozostających w kompetencji MR czy MON). W ciągu każdego roku ma miejsce kilkanaście wizyt wysokiego szczebla (na przemian w obu krajach na zasadzie wzajemności). Zwykle w programie wizyty naszych przedstawicieli (prezydenta, premiera, ministra SZ) poza konsultacjami politycznymi ujęte są spotkania/wystąpienia w think-tankach, a także w czołowych mediach amerykańskich. Opisana wyżej struktura kontaktów oferuje szerokie spektrum możliwości prezentowania priorytetowych interesów Polski i przekazywania informacji o roli i pozycji Polski w Europie/UE/regionie, naszych działaniach na arenie międzynarodowej oraz perspektywicznych kierunkach rozwoju współpracy polsko-amerykańskiej.

Wszystkie ww. działania mają swoje źródło w strategii rozwoju stosunków RP-USA i planach operacyjnych, regularnie aktualizowanych w zależności od zmian sytuacji międzynarodowej i polityki zagranicznej USA.

W tym sensie, tak, Polska ma plan działania/lobbyingu służącego promocji naszych najważniejszych interesów w USA.