43 lata temu doszło w Polsce do masowych strajków pracowniczych, spowodowanych podwyżką cen żywności. Do największej fali strajków doszło na Lubelszczyźnie. W Świdniku, Lublinie i innych miastach regionu zastrajkowało ponad 150 zakładów pracy. Podjęto strajk okupacyjny i po raz pierwszy w historii PRL doszło do podpisania porozumienia. Uroczystości rocznicowe wydarzeń, określanych mianem „Lubelskiego Lipca 1980” odbyły się w Lublinie z udziałem wicewojewody lubelskiego Bolesława Gzika.

Lubelskie obchody rozpoczęło uroczyste posiedzenie zarządu Regionu Środkowo-wschodniego NSZZ Solidarność. Następnie pod Krzyżem Wdzięczności zostały złożone kwiaty. Pomnik znajdujący się przy ul. Droga Męczenników Majdanka upamiętnia strajk na terenie Lubelskich Zakładów Naprawy Samochodów. Ma formę drewnianej rzeźby robotnika, z rozpostartymi ku górze ramionami. Nad robotnikiem góruje 10-metrowy krzyż. Uczestnicy uroczystości wzięli także udział we mszy św. w archikatedrze lubelskiej i konferencji „Św. Jan Paweł II – wdzięczność i zobowiązanie”, w siedzibie Caritas Lublin.

Lubelszczyzna z największą falą strajków

Strajki wybuchały spontanicznie w różnych częściach kraju. Protestowały m.in. zakłady w Ursusie, Poznaniu i Mielcu. Do największej fali strajków doszło na Lubelszczyźnie. Lipcową falę zapoczątkował strajk WSK Świdnik. Obok Świdnika i Lublina strajki objęły m.in. Białą Podlaską, Chełm, Kraśnik, Lubartów, Opole Lubelskie, Poniatową, Puławy i Radzyń Podlaski.

Domagano się m.in. odwołania podwyżki lub podniesienia płac. Powoływano komitety strajkowe i spisywano postulaty. Oprócz żądań ekonomicznych pojawiały się postulaty polityczne. Podjęto próbę utworzenia ponadzakładowego komitetu strajkowego.

Do podpisania porozumienia kończącego strajk doszło 11 lipca w Świdniku.  Była to pierwsza pisemna umowa między strajkującymi, a władzą. Stopniowo, także w innych miastach decydowano się na powrót do pracy.

Marsz ku wolności i suwerenności

Dzisiejsze obchody to kolejna lekcja historii. Nasze pokolenia muszą wiedzieć, że Solidarność wyrosła w Świdniku, rozpoczęła swój marsz przez Lublin i poszczególne strony Polski, ale i świata. Musimy pamiętać o tym, że tu rozpoczął się marsz ku wolności i suwerenności. Naszą rolą jest utrzymanie wszystkich działań, które tę wolność i suwerenność utwierdzają. To zasiane ziarno na Lubelszczyźnie musi wydać plon w postaci kolejnych pokoleń, które będą kontynuować dzieło Solidarności

– podkreślał wicewojewoda lubelski Bolesław Gzik.

Powstanie Solidarności – ewenementem

Fala strajkowa nie wygasła. 14 sierpnia rozpoczął się strajk w Stoczni Gdańskiej. Polacy wywalczyli prawo do zakładania wolnych związków zawodowych. Lubelszczyzna dynamicznie włączyła się w ten proces, przystępując do tworzenia Regionu Środkowo-wschodniego NSZZ Solidarność -  jednego z silniejszych struktur regionalnych. Był to ewenement w państwach zdominowanych przez Związek Sowiecki.

NSZZ Solidarność regionu Lublin

NSZZ Solidarność Regionu Środkowo-wschodniego to blisko 30 tysięcy członków, obejmujący swoim działaniem większą część województwa lubelskiego. Posiada struktury w blisko 600 zakładach pracy.

Najwyższą władzą w Regionie jest Walne Zebranie Delegatów, które wybiera na czteroletnią kadencję przewodniczącego, zarząd Regionu i Komisję Rewizyjną.