Śp. Jan Kowalczys ps. „Śmiały", żołnierz Armii Krajowej na Wileńszczyźnie spoczął na Cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku.

W ostatniej drodze towarzyszyła mu rodzina, przyjaciele, przedstawiciele wojewody pomorskiej, władz miasta, organizacji i stowarzyszeń oraz mieszkańcy Gdańska. „Śmiały" został pochowany przy asyście honorowej Marynarki Wojennej RP.

Prezydent RP Andrzej Duda uhonorował śp. Jana Kowalczysa Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości. Odznaczenie rodzinie Zmarłego, podczas mszy w Bazylice św. Brygidy w Gdańsku, przekazał Krystian Kłos, szef Biura Wojewody.

Jan Kowalczys (1927 – 2024)
Urodził się w 1927 r. we wsi Rakliszki (teren dzisiejszej Białorusi). W wieku 16 lat wstąpił do Armii Krajowej na Nowogródczyźnie. Od kwietnia 1944 r. walczył w 5. batalionie 77. Pułku Piechoty AK, gdzie pełnił funkcję gońca. W sierpniu 1944 r. aresztowany przez NKWD. Stalinowski sąd skazał go na dziesięć lat pozbawienia wolności i pięciu lat pozbawienia praw publicznych. Po wypuszczeniu z łagru został przymusowo uznany za obywatela ZSRS i karnie osiedlony w Norylsku. Mieszkał tam, a na zesłaniu wziął ślub z Olgą - Polką. Wrócił do Polski, do Gdańska, w roku 1957, z żoną i trójką małych dzieci, urodzonych w ZSRS. Rozpoczął pracę na kolei jako maszynista. W PKP obsługiwał najpierw parowozy, następnie lokomotywy spalinowe i lokomotywy elektryczne. Na emeryturę przeszedł w 1987 r.
W 1948 r. Jan Kowalczys został wyróżniony przez Rząd RP w Londynie Medalem Wojska.
W 2020r. otrzymał rangę kapitana Wojska Polskiego. Zmarł 24 stycznia w wieku 96 lat.
Odznaczony (2021 r.) przez Prezydenta RP Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

(mat. – IPN o. Gdańsk, fot: Agnieszka Stawrosiejko/ Muzeum II Wojny Światowej)