Wśród gości, którzy tego dnia przybyli do Krakowa dnia znaleźli się m.in.: Bartłomiej Grabski, podsekretarz stanu w MON, zastępca Dowódcy Generalnego RSZ gen. dyw. pil. Jan Śliwka, wojewoda małopolski Józef Pilch, przedstawiciele korpusu dyplomatycznego: Gruzji, Niemiec, Norwegii, Stanów Zjednoczonych i Węgier. Obecni byli również dowódcy sił specjalnych z: Chorwacji, Czech, Gruzji, Estonii i Rumunii oraz przedstawiciele: Dowództwa Komponentu Operacji Specjalnych NATO w Afganistanie (NSOCC-A), Dowództwa Sił Specjalnych Stanów Zjednoczonych (USSOCOM) oraz Uniwersytetu Sił Specjalnych (JSOU) i Marshall Center. Gościem honorowym uroczystości był kpt. Aleksander Tarnawski ps. „Upłaz”, ostatni z żyjących obecnie „Cichociemnych”.

– Wojska Specjalne są chlubą naszych sił zbrojnych, naszym produktem eksportowym. Jesteśmy dumni z Waszych dokonań. Niedawno miałem możliwość odwiedzenia Waszych kolegów służących obecnie w Afganistanie i wiem, że wykonują swoje zadania na najwyższym poziomie, zyskując szacunek i uznanie naszych sojuszników. W imieniu Ministra ON przekazuję Wam, w dniu Waszego święta, najserdeczniejsze życzenia – powiedział min. Bartłomiej Grabski.

– Rok 2016 to rok szczególny, ustanowiony uchwałą Sejmu RP „Rokiem Cichociemnych”. 75 lat temu miał miejsce pierwszy zrzut Cichociemnych Spadochroniarzy Armii Krajowej do okupowanego kraju, aby organizować zbrojne podziemie i walczyć z okupantem. Oprócz zasadniczego zadania jakim jest obrona Ojczyzny dla nas, żołnierzy Wojsk Specjalnych nie mniej ważnym zadaniem i obowiązkiem jest pamięć o Cichociemnych oraz żołnierzach innych formacji specjalnych, których tradycje dziedziczą i kultywują jednostki Wojsk Specjalnych – powiedział, rozpoczynając uroczystość, gen. bryg. Jerzy Gut, Dowódca Komponentu Wojsk Specjalnych. – Bardzo się cieszę, że po blisko 2 latach ponownie cały Komponent Wojsk Specjalnych może w jednym miejscu świętować kolejną rocznicę swojego powstania – podkreślił.

Wyróżniający się żołnierze zostali uhonorowani m.in. Medalami Wojska Polskiego, Kordzikami Honorowymi Wojsk Specjalnych oraz odznakami honorowymi „Zasłużony Żołnierz RP” i „Wojsk Specjalnych”. Osoby szczególnie zasłużone dla Wojsk Specjalnych otrzymały z rąk gen. bryg. Jerzego Guta pamiątkowe ryngrafy, statuetki i medale.

Za zaproszenie na uroczystości Święta Wojsk Specjalnych podziękował kpt. Tarnawski. – Jestem bardzo wzruszony, dziękuję pięknie. Chciałbym abyście państwo pamiętali o tych tysiącach młodych ludzi, dziewczynach i chłopcach, którzy zginęli w czasie ponurych lat wojny – powiedział kpt. Aleksander Tarnawski „Upłaz”.

W czasie imprezy można było obejrzeć sprzęt, uzbrojenie i wyposażenie specjalsów. Uroczystość uświetnił m.in. przelot Zespołu Akrobacyjnego Sił Powietrznych „Biało-Czerwone Iskry” oraz skoki spadochronowe w wykonaniu Klubu Spadochronowego Sił Specjalnych przy fundacji "Delta" im. Cichociemnych PSZ.

Ponadto, w programie artystycznym zaprezentowała się krakowska Orkiestra Wojskowa, Zespół Pieśni i Tańca „Krakowiacy” oraz zespół „Turnioki”.

Tekst i zdjęcia: Wydział Prasowy DKWS

***

Wojska Specjalne status odrębnego Rodzaju Sił Zbrojnych (RSZ) uzyskały 24 maja 2007 roku. Decyzja ta wynikała z potrzeby konsolidacji rozproszonych w różnych strukturach Sił Zbrojnych RP jednostek specjalnych. Z chwilą powstania Wojsk Specjalnych jako RSZ, zostały one podporządkowane pod jedno wspólne dowództwo – Dowództwo Wojsk Specjalnych (DWS), które od października 2008 roku rozpoczęło swoje funkcjonowanie w Krakowie.

Od 3 sierpnia 2015 roku w Krakowie działa Dowództwo Komponentu Wojsk Specjalnych (DKWS), które powstało w wyniku kolejnych zmian będących następstwem reformy systemu kierowania i dowodzenia Siłami Zbrojnymi RP, wprowadzonej 1 stycznia 2014 roku. DKWS przejęło w znacznej części funkcje i zadania istniejącego do grudnia 2013 roku DWS, które zlikwidowano w ramach wspomnianej wyżej reformy.

Personel DKWS stanowi trzon Sojuszniczego Dowództwa Komponentu Operacji Specjalnych (ang. Special Operations Component Command, SOCC) Sił Odpowiedzi NATO (ang. NATO Response Force, NRF). Swój pierwszy bojowy dyżur w ramach Sił Odpowiedzi NATO (SON) DKWS pełniło w 2015 roku.

Dowódcą Komponentu Wojsk Specjalnych jest gen. bryg. Jerzy Gut, który jednocześnie dowodził będącym w natowskim dyżurze Komponentem Operacji Specjalnych (ang. Special Operations Component, SOC) SON zestaw 2015. Polskie Wojska Specjalne stanowiły zdecydowaną większość całości sił wspomnianego wyżej sojuszniczego Komponentu.

Pod DKWS podlegają wszystkie jednostki Wojsk Specjalnych: Jednostka Wojskowa GROM (Warszawa), Jednostka Wojskowa Komandosów (Lubliniec), Jednostka Wojskowa FORMOZA (Gdynia), Jednostka Wojskowa NIL (Kraków), Jednostka Wojskowa AGAT (Gliwice) oraz operacyjnie – znajdująca się w strukturze Sił Powietrznych – 7 eskadra działań specjalnych (Powidz) przeznaczona do wsparcia działań Wojsk Specjalnych z powietrza.

DKWS podlega bezpośrednio Dowódcy Generalnemu Rodzajów Sił Zbrojnych – gen. broni dr. Mirosławowi Różańskiemu. W strukturze Dowództwa Generalnego Rodzajów Sił Zbrojnych (DG RSZ) znajduje się Inspektorat Wojsk Specjalnych (IWS), który stanowi komórkę wewnętrzną DG RSZ. Całokształtem działalności IWS kieruje Inspektor Wojsk Specjalnych – gen. dyw. Piotr Patalong.

Współczesne Wojska Specjalne są przeznaczone do prowadzenia operacji specjalnych zarówno w kraju, jak i poza jego granicami, w okresie pokoju, kryzysu i wojny. Wojska Specjalne, stanowiąc integralną część Sił Zbrojnych RP, wpisują się w ich wszystkie misje. Najważniejszym zadaniem jest przygotowanie i udział w operacji obronnej. Działania prowadzone przez komandosów wspólnie z siłami konwencjonalnymi lub samodzielnie, mogą mieć zarówno znaczenie operacyjne, jak i strategiczne. Istotnym zadaniem Wojsk Specjalnych jest utrzymywanie w gotowości sił i środków do wsparcia Policji Państwowej w zwalczaniu terroryzmu na terenie państwa. Wojska Specjalne są gotowe do prowadzenia pełnego wachlarza operacji specjalnych w przypadku zaistnienia zdarzeń z katalogu sytuacji szczególnych. Poprzez zaangażowanie w operacjach Sojuszu oraz w Siłach Odpowiedzi NATO, wojska te wnoszą także istotny wkład w stabilizację sytuacji międzynarodowej.

Struktura Wojsk Specjalnych oparta jest na skupionych pod jednym wspólnym dowództwem samodzielnych oddziałach i pododdziałach złożonych ze specjalnie wyselekcjonowanych, wyszkolonych i wyposażonych żołnierzy przygotowanych do działania w środowisku najwyższego ryzyka. Służba żołnierzy Wojsk Specjalnych opiera się na fundamentalnym systemie wartości, zgodnie z którym żołnierz-operator jest najbardziej istotną częścią tych wojsk. Ten system wartości dodatkowo wzbogaca i wzmacnia głęboki szacunek komandosów do historii i tradycji, jakie dziedziczą poszczególne jednostki.

W opinii wielu analityków bezpieczeństwa i najwyższych dowódców wojskowych, do Wojsk Specjalnych należy przyszłość. Są one skuteczną odpowiedzią na dominujące obecnie zagrożenia asymetryczne czy prowadzenie wojny hybrydowej. Są także niewspółmiernie efektywne w stosunku do kosztów ich utrzymania. Pogląd ten w pełni potwierdza wysoka skuteczność i sukcesy odnoszone przez polskich żołnierzy Wojsk Specjalnych w ostatnich latach, chociażby w ramach misji ISAF w Afganistanie.

Warto podkreślić, że sukcesy operacyjne odnoszone przez żołnierzy Wojsk Specjalnych są efektem wsparcia i dobrej współpracy komandosów z innymi Rodzajami Sił Zbrojnych i służbami specjalnymi.