1 sierpnia 2014 r. przypada 70. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego – największej akcji zbrojnej podziemia w okupowanej przez Niemców Europie. Przez 63 dni żołnierze Armii Krajowej prowadzili heroiczną i osamotnioną walkę, której celem była niepodległa Polska. Powstanie wybuchło 1 sierpnia 1944 r. o godzinie 17.00, w ramach akcji „Burza”, na rozkaz dowódcy Armii Krajowej gen. Tadeusza Bora-Komorowskiego i w założeniach miało potrwać kilka dni.

To zbrojne wystąpienie przeciwko okupującym Warszawę wojskom niemieckim pokazało niebywałe bohaterstwo powstańców i poświęcenie ludności cywilnej. Powstanie zakończyło się kapitulacją po 63. dniach walk. Poległo lub zostało zamordowanych przez Niemów 18 tys. powstańców i ok. 180 tys. cywilnych mieszkańców stolicy, a miasto zostało totalnie zniszczone. Dziś żywym świadectwem po Powstaniu Warszawskim i hołdem mieszkańców Warszawy dla tych, którzy w 1944 r. walczyli i ginęli za wolną Polskę jest Muzeum Powstania skupiające pamiątki z tego heroicznego czynu narodowego.

Dla uczczenia 70. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego WiMBP w Rzeszowie przygotowała wystawę ze zbiorów własnych, na którą składają się książki i artykuły z czasopism. Wystawa przybliża dramatyczny przebieg powstania pokazując nie tylko walkę, ale także codzienne życie w powstańczej Warszawie. Dzięki realizatorom „Powstańczych Kronik Filmowych” powstały bezcenne materiały. Sugestywne fotografie eksponują ludzi wspólnie walczących z okupantem, ofiary, jakich wymagała od nich ta walka oraz obraz stolicy – miejsca, w którym, mimo tragicznych warunków starano się wieść normalne życie.

Fotoreporterzy działający w powstaniu rejestrowali każdy szczegół z życia oblężonej Warszawy – walki zbrojne, życie ludności cywilnej, ulice zniszczone przez wroga, domy, ruiny i zgliszcza.

Obraz powstańczej Warszawy przedstawia, m.in. album Sylwestra Brauna „Reportaże z Powstania Warszawskiego”, zawierający fotografie ułożone w kolejności chronologicznej od wybuchu powstania do wymarszu z miasta po kapitulacji, a także album Władysława Jewsiewickiego „Powstanie Warszawskie 1944: okiem polskiej kamery” oraz Stanisława Kopfa „Dni powstania: kronika fotograficzna walczącej Warszawy”. Zdjęcia w albumach opatrzone są podpisami informującymi co przedstawia konkretna fotografia, gdzie i kiedy ją wykonano. Ekspozycja prezentuje także przykłady literatury powstańczej: wspomnienia, pamiętniki, dzienniki, prozę, poezję, pieśni powstańcze. Literatura traktująca o Powstaniu Warszawskim składa się w przeważającej części ze wspomnień i pamiętników uczestników. Są to, m.in.: „Życie na stos: pamiętnik z Powstania Warszawskiego 1944 r.” Leszka Jana Wójcickiego, „Myśmy tu zawsze byli... : dziennik z Powstania Warszawskiego 27 VII 1944-3 X 1944” Tadeusza Dzierżykraja-Rogalskiego, „Powrót do wspomnień” Barbary Kaczyńskiej-Januszkiewicz, Mieczysława „Martyna” Chackiewicza, Hanny Sygietyńskiej-Kwoczyńskiej, „Książka raportów lekarza dyżurnego: Szpital Wolski w okresie Powstania Warszawskiego” Zbigniewa Woźniewskiego.

Na uwagę zasługują też „Dzienniki z Powstania Warszawskiego”, które są zbiorem zapisków z Powstania pióra siedmiorga pisarzy, m.in.: Leopolda Buczkowskiego, Marii Dąbrowskiej, Karola Irzykowskiego, Marii Rodziewiczówny. Powstanie zostało tu pokazane poprzez pryzmat jednostkowych losów i osobistych tragedii.

Powstanie Warszawskie stało się też tematem literackim dla wielu pisarzy – pisali o nim, m.in.: Miron Białoszewski „Pamiętnik z powstania warszawskiego”, Roman Bratny „Kolumbowie rocznik 20”, Jarosław Marek Rymkiewicz „Kinderszenen”. Na wystawie zamieszczono także wybrane wiersze poetów walczącej Warszawy, m.in.: Zbigniewa Jasińskiego „Rudy”, Edwarda Eugeniusza Chudzyńskiego, Anny Świrszczyńskiej, Stanisława Ryszarda Dobrowolskiego, Artura Międzyrzeckiego, Józefa Andrzeja Szczepańskiego „Ziutek”.

Ekspozycję można zwiedzać od 30 lipca do 8 września 2014 r. w godzinach otwarcia Biblioteki przy ul. Sokoła 13.