Na mocy ustawy uprawnione osoby mogą ubiegać się o status działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych. Po potwierdzeniu powyższego statusu osoby te zyskają możliwość uzyskania świadczenia pieniężnego.

Wnioski w powyższym zakresie składać należy w Urzędzie do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Zgodnie z ustawą, do wniosku składanego UdsKiOR należy dołączyć dowody potwierdzające działalność opozycyjną lub doznane represje oraz potwierdzenie prezesa Instytutu Pamięci Narodowej, iż osoba ubiegająca się o status działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych nie była pracownikiem, funkcjonariuszem lub żołnierzem organów bezpieczeństwa państwa i nie zachowały się dokumenty wytworzone przez nią lub przy jej udziale, w ramach czynności wykonywanych przez nią w charakterze tajnego informatora lub pomocnika przy operacyjnym zdobywaniu informacji przez organy bezpieczeństwa państwa – czyli, że osoba starająca się o powyższy status nie była funkcjonariuszem organów bezpieczeństwa lub TW. Niniejsze potwierdzenie prezes IPN wydaje w trybie decyzji administracyjnej. Z obowiązku uzyskania potwierdzenia zwolnione są osoby posiadające Krzyż Wolności i Solidarności, które przeszły już procedurą sprawdzającą w IPN.